Page Text
________________
૩: શ્રી સ’ભવનાથ સ્તવન
[ s
છે, એમ શેાધક વિદ્વાનો કહે છે. * પિતાને ઘેર એમના અવતરણું પછી વરસાદ વરસ્યા, દુકાળ દૂર થયા અને ધન-ધાન્ય પાકવાની સંભાવના થઈ તેની યાદગીરીમાં માત-પિતાએ તેમનું ‘સંભવ’ નામ રાખ્યું. એમના સુવણુ દેડુ અને અધચિહ્ન છે. આ પ્રાસંગિક નોંધ જાણવા માટે જ કરી છે, બાકી સ્તવનના મજકુર કે ભાવા સાથે અમુક તીથ કરને કા સંબધ નથી, એ વાત લક્ષ્યમાં રાખવી.
સ્તવન
( રાગ–રાગિરિ; રાતથી રમીને કિહાથી આવીઆ રે-એ દેશી ) સંભવદેવ તે ધ્રુર સેવા સવે રે, લહી પ્રભુ-સેવન ભેદ; સેવન-કારણ પહિલી ભૂમિકા રે, અભય અદ્વેષ અખેદ.
સંભવદેવ તે ધૂર સેવા સર્વે રે. ૧.
અથ પ્રભુ——વીતરાગદેવની સેવાનું ઊંડું રહસ્ય સમજી-જાણી સર્વે સૌથી અગાડી વીતરાગ આદશ શ્રી સભવનાથ ભગવાનની સેવા કરે અથવા સભવનાથના દેવત્વને સેવે. સેવા કરવાના કારણરૂપ સૌથી અગત્યની વાત ભૂમિકાનું સમાન છે, એટલે ભૂમિકાની શુદ્ધિ કરવાની છે. એ ભૂમિકાનાં ત્રણ વિશેષણા સમજી લે, એ અભય ( ભયરહિતપણું ), અદ્વેષ(દ્વેષરહિતપણું અને અખેદ યાકરહિતપણું) છે. ( આ ત્રણ ભૂમિકાશેધનના વિશેષણ પર નીચેની બીજી ગાથામાં યોગી કવિ પોતે જ થાડી વિગતો આપે છે. )
ટબે—( જ્ઞાનવિમળસૂરિના ટો) એ જિનને જે વારે તેડ્યા તે વારે તેમની સેવા કેમ કરીએ તે કહે છે. સુખ ઉપજે તેનાથી એવા સભવનાથ કડ઼ીએ, ત્રીજા તીથ કર. તે પ્રત્યેદૈવત કહેતાં સાચ કરી સકલ પ્રાણી જન સેવા; અથવા દૈવત કહેતાં ધૈય તથા ભાવ ધરી પ્રથમ
પાઠાંતર—દેવ તે – દેવત. ધૂર સેવા સવે રે – ચિત ધરી સેવીએ. લહી – લહે. પ્રભુ – જી, રે – પ્રથમ અને ત્રીજા પદમાં એક પ્રતમાં મૂકી દીધેલ છે (૧)
શબ્દા—સ ંભવદેવ = આ વમાન ચાવીશીના ત્રીજા તીર્થંકર; વીતરાગ આના એક પ્રતીક, દેવત = (પાઠાંતર) સત્ત્વ, સાર, હોય ( જ્ઞા. ). પૂર = પ્રથમ, સવથી પહેલાં. સેવે = પૂજો, ની સેવા કરા. સવે = સવે”, બધાં. લહી = મેળવી, પ્રાપ્ત કરી, જાણી. સેવનભેદ = સેવાના પ્રકાર, સેવાનું અંદરનું રહસ્ય, તફાવત. સેવન–કારણ = સેવા કરવાનો પ્રસ ંગ, સેવાનો હેતુ. પહેલી = મૂળે, શરૂઆતમાં. ભૂમિકા = ચિત્તની અવસ્થા (દા. ત. યેાગમાં પાંચ બતાવેલી છે : ક્ષિપ્ત, ગૂઢ, વિક્ષિપ્ત, એકાગ્ર અને નિરુદ્ધ. આનંદધન મતે નીચે બતાવેલી મનની ત્રણ અવસ્થા અભય = ( ચિત્તની અવસ્થાની પ્રથમ ભ્રામકા) ભયરહિતપણું; વિશેષ માટે ખીજી ગાથા. અદ્વેષ = ( ચિત્તની અવસ્થાની બીજી ભૂમિકા) દ્વેષરહિતપણું; વિશેષ માટે ખીજી ગાથા. અખેદ = ( ચિત્તની અવસ્થાની ત્રીજી ભૂમિકા ) થાકરહિતપણું; વિશેષ માટે બીજી ગાથા. ( ૧ )
C
* પં. શ્રી કલ્યાણવિજયજીકૃત શ્રમથ ભગવાન મહાવીર ', પૃ. ૩૯૧
| SR No. | 005730 |
| Book Title | Anandghan Chovisi |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Motichand Girdharlal kapadia, Ratilal D Desai |
| Publisher | Mahavir Jain Vidyalay |
| Publication Year | 1985 |
| Total Pages | 540 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 12 MB |