Page Text
________________
૨૩–૧ : શ્રી પાર્શ્વનાથ જિન સ્તવન
[ ૪૪૯
રહે છે. દ્રવ્યની જે વ્યાખ્યા કરવામાં આવી છે તે જોતાં આ વાત મજબૂત થાય છે. આટલા ઉપરથી પ્રભુને ધ્રુવપદરામી કહ્યા છે તે વાત તદ્દન યાગ્ય છે અને તેમનું તે વર્ણન યથાઘટિત છે. તે એક ટીકાકાર નોંધે છે કે અગુરુલઘુ ગુણ સર્વ દ્રવ્યને સાધારણ છે અને જીવમાં પણ સ॰વ્યાપી છે. તે પોતાના અગુરુલઘુભાવ દેખતાં સર્વ દ્રવ્યને દેખે, સર્વાંને જાણે એટલે દર્શનઉપયાગ, જ્ઞાન ઉપયોગ અને સાધારણ ગુણ, નિત્યત્યાદિકને અને અગુરુલઘુત્વાદિકને સમાનધી હાવાથી એકને જાણવે સંનું જાણવું થાય. આ રીતે જોતાં અરીસાની પેઠે જ્ઞેય વસ્તુમાં જ્ઞાન ગયા વગર પણ વસ્તુ જાણી શકાય છે. એટલે જ્ઞાન જ્ઞેયમાં પરિણમે નહિ એ રીતે સ્વઅવગાહનાગત જ્ઞાનગુણ તે આત્માનું સ્વરૂપ છે : આ દૃષ્ટિએ અથ પણ વિચારવેશ. આ સ્તવનના અર્થ જરા અટપટા હોવાથી ખૂબ વિચારણા અને કાર્ય કોઇ સ્થાને ગુરુની દોરવણી માગે છે. (૭)
શ્રી પારસ જિન પારસ રસ સમા, પણ ઇહાં પારસ નાંહિ; સુ
પૂરણ રસિયા હો નિજ ગુણ પરસમાં, ‘આનંદધન’ મુજ માંહી. સુ॰ ધ્રુ૦ ૮ અ—શ્રી પાર્શ્વનાથ ભગવાન તે પારસરસ સમાન છે, એ જેને સ્પર્શે તે સેાનાનું થઇ જાય, પણ એ પારસ રસ અહીં મારામાં છે જ નહિ, સંપૂર્ણ રસિક પેાતાના આત્મિક ગુણના સ્પર્શમાં છે અને આનંદના રસસમૂહ મારામાં ભરેલા છે. (૮)
વિવેચન—શ્રી પાર્શ્વનાથ ભગવાન તેા પારસ પાષાણુના રસ જેવા છે. પારસ પથ્થર એવે હાય છે કે કથાનક પ્રમાણે ચિ'તામણિ રત્ન જેમ સ વસ્તુ પૂરી પાડે છે અથવા કલ્પવૃક્ષ ઇચ્છિત સ` ચીજો આપે છે, રીતે પારસનાથ પારસરસ જેવા છે. તેમને એકાગ્રતાથી ધ્યાવવાથી તે સ` મનોવાંછિત પૂરા પાડે છે. પારસ નામના પથ્થરના રસ એવા સરસ હાય છે કે તે જેને લાગે તેને સુવણુ મય બનાવી દે છે. પણ હું પારસ એટલે ? (પા) રસ પણ નથી. જ્યાં પોતાનામાં ? રસ પણ ન હોય ત્યાં એ ધ્રુવપદના રમણુ કરનાર પારસ સાથે શું વાત કરી શકે, પણ એનામાં એક વાત છે. મને તે નિજગુણના સ્પર્શ થાય તેમાં ખૂબ રસ લઉ છું અને આનંદના સમૂહ તે મારામાં જ છે. તમને એ આવિર્ભાવ પામેલે છે અને એ જ રસ મારામાં તિભાવે ભરેલા છે. મારામાં તે રસ જામે તે માટે હું પ્રયાસ કરુ છું. અને
પાઠાંતર—નાંહિ' સ્થાને પ્રતમાં ‘નાહિ' પાડે છે; ભીમશી માણેક નાહિ ’ પાઠ છાપે છે. ‘ પરસમાં સ્થાંતે ભીમશી માણેક ‘ પરસના ’પાઠ છાપે છે. ‘ મુજ ' સ્થાને પ્રતમાં ‘ મુઝ ' લખ્યું છે. માંહી ' સ્થાને ભીમશી માણેકમાં ‘ માંહિ...' પાડે છે; પ્રતમાં તે જ પાડે છે. (૮)
"
ભગવાન, ત્રેવીશમા તીથંકર. પારસરસ = પારસના પ્રવાહી જેવા, સમા = સરખા. પણ = ઉલટુ', તથાપિ હાં = મારામાં, અહી, નાંહિ = નથી. પૂરણ = સંપૂર્ણ', ભરેલા; તદ્દન. રસિયા = રસમાં આત્મિક પરસમાં = સ્પર્શ'માં, રમણ કરવામાં, આનંદધન =
શબ્દા—પારસજિન = પાર્શ્વનાથ એ ઇચ્છિત પૂરૂં પાડે તેવા રસ હોય છે. આ જગાએ. પારસ = ઇચ્છિત પૂરનાર રસ. લખદ થયેલા, રસિક. નિજ = પેાતાના, આનંદ રસના સમૂહ, ઘટ્ટસ. મુજમાંહી = મારામાં, મારા અંતરમાં. (૮)
૫૭
| SR No. | 005730 |
| Book Title | Anandghan Chovisi |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Motichand Girdharlal kapadia, Ratilal D Desai |
| Publisher | Mahavir Jain Vidyalay |
| Publication Year | 1985 |
| Total Pages | 540 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 12 MB |