________________
૪૧૨]
શ્રી આનંદઘન-ચાવીશી
પ્રાણી સમ્યગ્ શ્રુત અનુસારે ખેલે છે, પણ હજુ તે બરાબર સાધના કરી શકતા હાય એમ સદ્ગુરુની દોરવણી વગર ધારી શકતા નથી. (૧૦)
તે માટે ઊભા કર બેડી, જિનવર આગળ કહીએ રે; સમય-ચરણુ-સેવા શુદ્ધ દે, જિમ ‘આનધન’ લહીએ રે. ષડ્૦ ૧૧
અ—તેટલા માટે બે હાથ જોડી ઊભા રહી અમે-ટુ' તીર્થંકર દેવ પાસે વિજ્ઞપ્તિ પૂર્ણાંક કહીએ છીએ-કહું છું કે, મને શાસ્ત્રમાં કહેલી ચરણની સેવા એટલે ચારિત્રની સેવા અથવા આપના ચરણની સેવા ચાખેંચાખી આપજો, જેથી કરીને હું આનંદના સમૂહને પ્રાપ્ત કરી શકું. આટલી મારી વિજ્ઞપ્તિ સાંભળો. (૧૧)
ટમે—તે કારણ માટે ઊભા રહી નિઃગપણે બે હાથ જોડી શ્રી જિનેશ્વરની આગળ કહીએ છીએ. સમયચરણ તે આગમાક્ત ચરણ-ચારિત્ર શુચિ-પવિત્રપણે તેની સેવા દેજો. હુ ખુશાલ થા" જેમ આનંદઘન-પરમાનંદ સ્વસ્વરૂપ પદ પામીએ. એટલે શ્રી નમિનાથનાએકવીશમા તીર્થં કરના—સ્તવન સ`પૂર્ણ થયા. (૧૧)
વિવેચન—આવે। વખત વર્તે છે, સદ્ગુરુના યોગ પણ મળતા નથી, તેવા વખતે હુ તા હાથ જોડીને અતિ નમ્રતાથી આપની પાસે ઊભા રહી આપની ભક્તિ કરું છું. અત્યારે ગુરુના અભાવે મને કોઇ દોરવણી આપતું નથી. તેથી આપની ભક્તિ-સ્તવના કરી આપશ્રીને વિજ્ઞપ્તિ કરું છું કે આપે સમય એટલે શાસ્ત્રમાં કહ્યું છે તેવું શુદ્ધ ચારિત્ર અને તેની સેવાભક્તિ મને ખરાખર આપજો, જેથી હુ આનંદના ઘન (સમૂહ) હંમેશને માટે પામુ
આ પદ્ધતિએ ભક્તિયોગની પ્રધાનતા જણાવી છે. જ્યાં ગુરુ તરફથી જેવી દારવણી મળવી જોઇએ તે મળી શકે તેવું નથી, તેવા સમયમાં આ પ્રાણી વતે છે, તેથી ભક્તિયેાગની મહત્તા બતાવતાં પ્રભુને આ જીવ પ્રાથના કરે છે કે મને શુદ્ધ ચરણ આપજો. આ વિજ્ઞપ્તિને પરિણામે હું હુંમેશને માટે આનંદનાં રહીશ અને મારું કામ થઇ જશે. આમ છેલ્લી પ્રાથના કરવામાં ગ્રંથકર્તાએ આ કાળમાં ભક્તિયોગનું માહાત્મ્ય બતાવ્યું અને જે ‘આનધન’ના તખલ્લુસથી તેએએ અનેક સ્તવને બનાવ્યાં છે તેમ આ સ્તવન પણ તેમની કૃતિ છે એમ કર્તાશ્રીએ પેાતાના નામના ઉલ્લેખ પણ કરી દીધા.
પાષાંતર માટે ' સ્થાને પ્રતમાં ‘ માટિ' પાઠ છે. ‘ આગળ ' સ્થાને પ્રતવાળા ‘આગલી ’ લખે છે,
‘ કહીએ ’ સ્થાને પ્રતમાં ‘ કહિઈં' લખે છે, અર્થાં ફરતા નથી.
લહીએ ' સ્થાને પ્રતમાં ‘લહિઈ' લખે છે,
ܙ
અથ ફરતા નથી. (૧૧)
શબ્દા—તે માટે = તેને લીધે (સદ્ગુરુ મળતા નથી તે કારણે). ઊભા = ખડા થયા, હાજર થયા. કર = હાથ. જોડી = એકઠા કરી, ભેગા કરી. જિનવર = તીથંકર, ભગવંત. આગળ = પાસે. કહીએ = જણાવું છું, કહુ છું. સમય = શાસ્ત્રમાં જણાવેલ. ચરણ = ચારિત્ર. સેવા = પૂજા, આરાધના. શુદ્ધ = બરાબર, કહી છે તેવી. દેજો = આપજો. જિમ = જેમ. આનંદધન = આનંદના સમૂહ, ખૂબ આનંદ. લહીએ = પ્રાપ્ત કરીએ, લઈ એ. (૧૧)