________________
૧૯ : શ્રી મલ્લિનાથ જિન સ્તવન
| [ ૩૭૫ આવા મનના વિશ્રામી પ્રભુને શોધવા, અને શેધીને સ્વીકારવા, અને પરિણામે થતા લાભને મેળવે; પણ ઘણા માણસે એને સ્વીકારે છે માટે તેને સ્વીકારવા એમ વાત નથી. પિતે જાતે પરીક્ષા કરીને સ્વીકાર કરે.
પ્રભુની મહેરનજર-કૃપાદ્રષ્ટિ એટલે કાળની પરિપક્વતા, વખત થતાં પ્રાણી મોક્ષસ્થાનને મેળવે : આ આપણો આદર્શ હવે જોઈએ. પાંચ સમવાયી કારણમાં કાળની ગણના ઘણી અગત્યની ચીજ છે. એ પણ ઉલ્લેખ અન્યત્ર થઈ ગયું છે. અત્ર તેનું પુનરાવર્તન ન કરતાં તેને માત્ર ગણાવવામાં જ આવે છે. બાકી, પ્રભુ કેઈને મેક્ષ દેતા નથી અને કેઈની ઉપર નજર કરતા નથી. તેઓ તે નિરંજન નિરાકાર છે. આપણે આ રીતે સાચા આદર્શને જમાવીને આપણા પિતાના પ્રયત્નથી મોક્ષસ્થાન મેળવવું એ અત્ર ભાવ છે. (૧૧) .
ઉપસંહાર આવી રીતે આ ઓગણીસમું સ્તવન પૂર્ણ થયું. એ સ્તવનમાં પ્રભુ અઢાર દેના નિવારક છે એ બતાવી આપ્યું. એ અઢાર દેને કેમ ગણવા તે અગત્યને સવાલ નથી. અઢારને આંક શાસ્ત્રમાં બાંધેલ છે અને તે સ્વીકારી આનંદઘન ચાલે છે. કર્તાએ આ સ્તવનમાં ઘણી અગત્યની બાબત કહી નાખી છે, અઢાર દૂષણોનું નિવારણ કરવું એ કાંઈ જેવી તેવી વાત નથી. એ દુષણોને ત્યાગ કરનાર–તેને નિવારનાર–પ્રભુ છે તે સમજવું. દોષ ઉપર નજર કેમ નાખી? આદર્શ સ્વીકારવામાં તે ગુણ ઉપર નજર નાખવી જોઈએ. એને જવાબ એ છે કે દેષ ગયા પછી જ ગુણને આવિર્ભાવ થાય છે. દેને દૂર કરવા, તેનું નિવારણ કરવું, એટલે સ્વાભાવિક રીતે, તે દોષનું નિવારણ કરવા જતાં, સામેના ગુણો આવે જ છે. અને દે એટલી આકરી વસ્તુ છે કે તે હોય ત્યાં સુધી ગુણ આવી શકતા નથી. દેષને ત્યાગ કે નિવારણ એટલે જ ગુણનું ગ્રહણ, એમ સમજવું. તમે કોઈ પણ દોષ જોશે તે તેની સામેના ગુણનું ગ્રહણ એ દોષના નિવારણમાં જ છે. આટલા માટે દોષને દૂર કરી ગુણ ગ્રહણ કરવા એ ખાસ જરૂરી બાબત છે. - મલ્લિનાથ ભગવાન તીર્થકર હતા. જ્યારે તેઓ ગર્ભમાં આવ્યા ત્યારે માતાને એક
તમાં સર્વ વાતુનાં સુરભિ ફૂલની શગ્યા ઉપર સૂવાને દેહલે ઉત્પન્ન થયે. તે દેહલાને દેવતાએ પર કર્યો. અને તેમણે પરિષહરૂપ મલ્લને જીત્યા તે માટે માતા-પિતાએ તેમનું મલ્લિનાથ નામ પાડયું. તેમની મિથિલા નગરી. તેમના પિતાનું નામ કુંભ રાજા. તેમની માતાનું નામ પ્રભાવતી રાણી. તેઓએ રાજકુમારને બોધ આપવા માટે પિતાના જેવડી જ સુવર્ણપ્રતિમા બનાવી, અને તેમાં દરરોજ એક એક કેળિયે અનાજ નાખી એના માથા પર રહેલું ઢાંકણું ઉઘાડી નાખી સર્વત્ર દુર્ગધ બતાવી, અને આવી એક કોળિયે સંગ્રહનારમાં આટલી દુર્ગધ છે. તે અનેક કેળિયા ખાનાર પિતાના શરીરમાં કેટલી દુર્ગધ હશે તે દ્વારા અનેક રાજકુમારને બોધ આપ્યું. તેમનું ચરિત્ર વાંચીને વિચારવાયેગ્ય છે. બાકી, પરીક્ષા કરીને પ્રભુને આદર્શ તરીકે