________________
૨૯૦]
શ્રી આનંદઘન-વીશી હૃદયરૂપ આખા જગતના ધણને બરાબર દેખે, નજરોનજર જુએ, ત્યારે એને માલૂમ પડે કે એ તીર્થપતિને મહિમા–મેટાઈ તે મેરુ પર્વત જેટલી મહાન છે. એક લાખ જેજનને સોનાને મેરુ આ જ બુદ્વીપની વચ્ચે આવેલ છે. એ જેટલે ઊગે છે તેટલે જ મારા તીર્થપતિ શ્રી જિનેશ્વર દેવને મહિમા મોટો છે. આવી રીતે પ્રભુને ઓળખવાનું પરિણામ તેની એક વૃત્તિઓ સેવા કરવામાં અને તેમાં તમન્ના લગાવવામાં આવે છે.
ગુરુ મહારાજ-સદ્દગુરુને કે પ્રભાવ છે અને તેને માટે કેટલું માન હોવું જોઈએ, એ આ પધથી સ્પષ્ટ થાય છે. તીર્થપતિને મહિમા કેટલે મોટો છે, તે પણ આ ગાથાથી સ્પષ્ટ થાય છે. એ મહિમાં મેરુ જે છે એમ એને ખાતરી થતાં અને પિતાના ગુરુ પાસે એનું પ્રવચન સાંભળતાં એ રાજી થઈ જાય છે અને પિતાના કાર્યમાં લાગી જાય છે. તે આ દુનિ યાના ફાંદાઓ જુએ છે અને સર્વ પદ્ગલિક છે એમ તેને ખાતરીપૂર્વક જણાય છે અને પિતાની સેવાભાવનાના વિચારમાં એ દઢ થાય છે. ખરી પિછાન પિતાની જાતને ઓળખવામાં છે. એક જાણે તે સર્વને જાણે, એક આત્માને બરાબર પરિચય થતાં તે અનેક આત્માને પણ જાણે. એને પરિણામે એ સાચા દેવની સેવામાં ચાલુ રહ્યા કરે અને જે સેવાભાવની મુશ્કેલી અગાઉ જણાવી છે
તે હળવી થઈ જાય અને આ પ્રાણીનું કામ થઈ જાય. આત્માને બરાબર ઓળખવાની અત્ર : પ્રેરણા છે. ઘણા જૂના કાળથી છુપાયેલું આત્મ દ્રવ્ય પિતાની પાસે જ છે, અને પિતામાં જ
ભરેલું છે એ જાણવાની અને એને ઓળખવાની બહુ જ જરૂર છે. એ જાણે એટલે સર્વ જાણ્યું અને એને જાણ્યા વગરના સર્વ પ્રયાસો નિરર્થક છે, એવું બરાબર સમજવું. માટે હદયચક્ષને ખુલ્લાં કરે અને આવડો મોટો મેરુ પર્વત, તેના સરખા પ્રભુના મહિમાને બરાબર જાણે અને પ્રભુસેવા માટે તૈયાર થઈ જાઓ. (૩)
દોડતા દોડતા દોડતા દેડિયે, જેની મનની રે દોડ, જિનેશ્વર; પ્રેમ પ્રતીત વિચારો ટુંકડી, ગુરુગમ લેજો રે જેડ, જિનેશ્વર. ધર્મ ૦ ૪
અર્થ—આ પ્રાણી તે દોડતાં–નાસતાં-ભાગતાં દોડ્યો જ ગયે, એના મનની જેટલી દેટ હતી તેટલે તે ભાગી ગયે-દોડ્યો, પણ પિતાની નજીકમાં જ જે સૌહાર્દની ખાતરી છે તે તે વિચારો અને તે વિચાર કરી ગુરુ મહારાજ પાસેથી મળતું જ્ઞાન જેડી લેજે, જમાવજો. (૪)
પાઠાંતર–દેડિયો' સ્થાને પ્રતિકાર “દોડીઓ' લખે છે; અર્થ ફરતો નથી. “દોડ” સ્થાને બીજા પાદમાં પ્રતિકાર “ડી' શબ્દ લખે છે. “પ્રતીત’ સ્થાને “પ્રતીતિ’ શબ્દ પ્રતમાં મૂકેલ છે. ટુંકડી' સ્થાને પ્રવાળા “ટુકડી' શબ્દ લખે છે, બીજી પ્રતમાં ટૂંકડી' પાઠ છે; ભીમશી માણેક એ પાઠ છાપે છે. લેજે.' સ્થાને પ્રતવાળા “લે ’ શબ્દ લખે છે.
શબ્દાર્થ–ડત = દેડતાં, ચાલતાં, વર્તતાં. દેડિ = દોડવો, આગળ વધ્યો. જેતી = જેટલી, જેવી. મનની = અંદરની. દોડ = નાસવું છે. પ્રેમ = આકર્ષણ, ખેંચાણ. પ્રતીત = પ્રતીતિ, ખાતરી, ચોખવટ. વિચારો = જાણો, ઓળખો. ટુંકડી =નજીની, પાસેની. ગુરુગમ = ગુરુ પાસે સમજણ લેવી તે. લેજો = સમજજે, જાણજે. જેડ = જોડી લેજે, એને સાથે રાખો . (૪)