Page Text
________________
૨૭૨ ]
શ્રી આનંદગન–ચાવીશી
ક્રિયા આવા નિરવધિ આનંદનું કારણ નથી, પણ સમજણુપૂર્ણાંકની ક્રિયા છે. સમજ્યા વગર તે પ્રાણીએ અનેક ક્રિયા કરી, તેથી સારુ કુળ, દેવયેાનિ, વગેરે મળે, પણ એ સવ` સ'સારવૃદ્ધિનાં કારણ છે, અને સંસાર વધારનાર હોઈ અનિષ્ટ છે. એમ કહેવાય છે કે આ જીવે મેરુ પર્યંત જેવડો માટે ઢગલા થાય તેટલાં એઘા-મહુપત્તિ કર્યાં, પણ આત્મિક દૃષ્ટિએ હેતુ-રહસ્ય વગર કર્યાં, એમાં એની ઉપાધિના અંત આવ્યા નથી. જ્યાં સુધી કોઇ પણ ક્રિયા સમજીને ન થાય, ત્યાં સુધી સ` કામ યંત્રવત્ થાય છે; તેનું ફળ સ ́સાર છે, તે આપણે તદ્યોગ્ય સ્થાનકે વિચારશું, આવા અનેક પ્રશ્નો આ સ્તવનમાં વિચારવામાં આવ્યા છે.
સ્તવન
(રાગ રાગિરિ; કડખાની દેશી; વિમલ કુલકમલના હંસ તું જીવડા–એ દેશી,) ધાર તસ્વારની સાંહલી દોહલી, ચઉદમા જિનતણી ચરણસેવા; ધાર પર નાચતા દેખ બાજીગરા, સેવના-ધાર પર રહે ન દેવા. ધાર૦૧ અંતરવારની ધાર સહેલી છે, પણ ચૌદમા તીર્થંકરના ચરણકમળની સેવા એ તેથી વધારે મુશ્કેલ છે. તરવારની અણી પર રમત કરનારાઓને જોઈને મજા આવે છે, પણ એ ભગવાનની સેવાની અણી ઉપર દેવતા પણ રહી શકતા નથી, સેવા કરી–આચરી–આદરી શકતા નથી. (૧)
ટા—જ્ઞાનવિમળસૂરિ આ સ્તવનના અમાં જણાવે છે કે...એ આગલા તેરમા સ્તવનમાં પ્રભુ પાસે સેવના માગી, તે હવે ચઉદમા શ્રી અનંતનાથ ભગવાનના સ્તવનમાં તે સેવા, તેનું દુષ્કરપણું દેખાડી કહે છે, તે પૂજા કેવી છે? તરવારની ધાર સહવી તે સાહીલી-સુગમ, પણ તેથી દાહિલી–દુČમ ચૌદમા જિનવરની સેવના. તરવારની ધાર પર નાચતા-ખેલતા અનેક બાજીગર–ભવાયાક્રિક દેખે છે. પશુ સેવનાની ધાર ઉપર રહેવું–તે આજ્ઞાએ ચાલવું, તે ધાર ઉપર રહેવું, તે દુર્ગાંમ છે. (૧)
"
પાઠાંતર—‘સાલી ’ સ્થાને ભીમશી માણેક ‘સાહેલી' પાડે છાપે છે. ‘દોહલી ' સ્થાને ભીમશી માણેક · દોહેલી' પાડે છાપે છે. ‘ સાહલી ’ સ્થાને પ્રતમાં ‘ સાહિલી ' પાડે લખે છે. ‘ દાલી ’ સ્થાને પ્રથમ પાદમાં · દોહિલી ’ પાડે છે. ‘ નાચતા ' સ્થાને પ્રતવાળા ‘નાચતી ' પાઠ લખે છે; અથ ફરતો નથી. દેખ ' સ્થાને બન્ને પ્રતમાં ‘ દૃષિ’ એવા પાઠ લખે છે. ‘રહે’ ને બદલે પ્રતવાળા ‘ રહે ’ પાઠ લખે છે, તે પ્રાચીન ગુજરાતી છે. ‘ દેવા ' તે બલે એક પ્રતમાં · હેવા ' પાડે છે; તેના અર્થે ચાલવું ' આપે છે. ‘ ધાર ' સ્થાને એક પ્રતમાં ‘ધારિ ' પાઠ છે; અથ ફરતા નથી. (૧)
શબ્દા—ધાર = અણી, છેવટના ભાગ. તરવારની = મારી નાખવાનું લાઢાનુ` શસ્ત્ર. સાહલી = સહેલી, સુલભ, સારી. દેહલી = મુશ્કેલ, દુલ॰ભ. ચૌદમા = ૧૪મા. જિનતણી = તીથંકર દેવની. ચરણસેવા = પગની સેવા, ચાકરી. ધાર પર = તરવારની અણી પર. નાચતા = રમતા, ગમત કરતા, ખેલતા. દેખ = દેખા, જુએ. સેવના = સેવારૂપ. ધાર પર = અણી પર. રહે ન= ટકે નહિ. દેવા = દેવતાએ પણ. (૧)
| SR No. | 005730 |
| Book Title | Anandghan Chovisi |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Motichand Girdharlal kapadia, Ratilal D Desai |
| Publisher | Mahavir Jain Vidyalay |
| Publication Year | 1985 |
| Total Pages | 540 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 12 MB |