Page Text
________________
કે: શ્રી ચંદ્રપ્રભુ જિન સ્તવન
[૧૯૭
સ્તવન ( રાગ કેદારો તથા ગાડી; કુમારી વે, આજંદ કરે, મુને કોઈ મુકાવે-એ દેશી) દેખણ દે રે, સખી ! મુને દેખણ દે, ચંદ્રપ્રભુ મુખચંદ; સખી . ઉપશમરસને કંદ, સખીગત કલિ-મલ-દુ:ખદંદ. સખી. ૧
અર્થ–હે સખી ! હે બહેન! મને ચંદ્રપ્રભુ ભગવાનના મુખચંદ્રને જેવા દે, જોઈ લેવા દે, કારણ કે, તે શાંત રસનો કાંદો છે, એ ઉપશમ રસનું મૂળ છે અને એનાં કરે અને દુઃખનાં બંદ્ધ નાશ પામી ગયેલાં છે. (૧)
–(એહવા પ્રભુનું દર્શન, કુણ ગતિ તેહની દુર્લભતા, કુણ ગતિ સુલભતા તે કહવાને શ્રી ચંદ્રપ્રભ સ્વામીને સ્તવે છે; હવે શુદ્ધ ચેતનાતે અશુદ્ધ ચેતના કહે હૈં) અરે સખી, અનાદિ અશુદ્ધ ચેતના આત્માઈ ઉપાધિભાવે આદર્યા માર્ગે શ્રી ચંદ્રપ્રભ સ્વામીન મુખરૂપ ચંદ્ર પ્રતે જેવાને દિઈ મુઝને. એ પ્રભુ ઉપશમરસને સમતારસને કંદક-કાંદો છે. અનેક સુર અને નર તેહનાઈ પ્રતે સેવે છે જેહનઈ. વલી જેહથી કલિ-કિલેસ મલદુખના દંદસમુદાય સર્વ ગયા છે જેથી એહવાને જેવા દઈ. (૧)
વિવેચન–અહીં તે પ્રભુના મુખચંદ્રને દેખવાની વાત છે. એ મુખરૂપ ચંદ્રમા એવો સુંદર છે કે પિતાની સખીને હૃદયની વાત કરે છે, કે હે પ્રિય સખી! મને એ મુખરૂપ ચાંદાનાં દર્શન જરૂર કરી લેવા દે; મારા જીવને તેથી નિરાંત થશે અને મને આનંદ આવશે. આ સ્તવનમાં તે હજું પ્રભુની પ્રથમ ઓળખાણ થાય છે, માટે માત્ર દર્શન કરવાની જ વાત તે
પાઠાંતર–એક પ્રતમાં “ચંદ્રપ્રભુ મુખચંદ, સખિ નૈ દેખણ દે” એમ આ સ્તવનની શરૂઆત કરી છે. બીજી પ્રતમાં “ચંદ્રપ્રભુ મુખચંદ સખી મે દેખણ દે” એ પ્રમાણે શરૂઆત કરી છે. “કલિ” સ્થાને એક પ્રતમાં “ કલી' શબ્દ વપરાય છે. “ઉપશમરસને કંદ’ એ પાઠ બરાબર છે, પણ એની પાછળ “સેવે સુરનરઅંદ” એવો પાઠ મૂકે છે, અને તે રીતે ગાથા પૂરી કરે છે. (૧)
શબ્દાર્થ–દેખણ ૮ = જેવા દે, અવલેક્વા દે. બીજી વાર તે શબ્દને એ જ અર્થ છે. મુને = મને, મુખચંદ = મુખરૂપ ચંદ્રમા, મુખચંદ્ર. ચંદ્રપ્રભુ = આઠમા તીર્થંકર શ્રી ચંદ્રપ્રભુ. ઉપશમરસ = શાંત રસનો. શાંતિનો. ચિર ઠંડાપણાનો. કંદ = એ કાંદો છે, એ એનું મૂળ છે. શાંત રસને એ કાંદો છે. ગત = ગયું છે એવું જેનું, ગયેલ છે એટલે નાશ પામેલ છે. કલિ = કાદવ, ગાડાના પૈડામાં થતા મેલ. દુઃખ = પીડા, ઉપાધિ દઈ = એટલે બેનું જોડલું, જેમને મેલ તથા દુઃખ બંને નાશ પામી ગયાં છે એવા. (૧).
૧. આ સ્તવનના ટબમાં વિવેચનકર્તાની સરતચૂકથી કેટલેક ભાગ નવમાં શ્રી સુવિધિનાથ ભગવાનના સ્તવનના ટબાને નોંધાયો હતો, અને બાકીનો ભાગ પણ અધૂરો હતા તેથી આ આખા સ્તવનનો બો અમદાવાદના લાલભાઈ દલપતભાઈ ભારતીય સંસ્કૃતિ વિદ્યામંદિરની નં. ૩૭૪૧ ની પ્રતને આધારે ઉતારીને અહી આપ્યો. શ્રી મોતીચંદભાઈ એ બાને ભાવ મોટે ભાગે અત્યારની ભાષામાં ઉતાર્યો છે, પણ અહીં એમ ન કરતાં ટએ જેમને તેમ જ આપે છે. –સંપાદક
| SR No. | 005730 |
| Book Title | Anandghan Chovisi |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Motichand Girdharlal kapadia, Ratilal D Desai |
| Publisher | Mahavir Jain Vidyalay |
| Publication Year | 1985 |
| Total Pages | 540 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 12 MB |