________________
[ ૧૭૭
૬ : શ્રી પદ્મપ્રભુ જિન સ્તવન
આ આસ્રવ અને સંવર આત્માની દૃષ્ટિએ અનુક્રમે હેય અને ઉપાદેય છે. જેનાથી આત્મા બંધાય અને સંસારમાં ભટકે તે આવે છે, તે હેય છે, એટલે તજવા યોગ્ય છે. અને જેનાથી આત્મા બંધનથી મુકાઈ જાય તે સંવરે છે તે ઉપાદેય છે, એટલે આદરને મેગ્ય છે. આ ત્યાગવા યોગ્ય આર્તવને ત્યાગ કરી અને સંગ્રહ કરવા ગ્ય સંવરને સ્વીકાર કરી જ્યારે તે પરમાત્મસ્વરૂપ થઈ જાય ત્યારે તેને અને ભગવાનને આંતરે તૂટે. આ પણ કમને જ વિષય છે. જ્યારે સોના જેવા આત્મા સાથે લાગેલાં કર્મો આત્મામાં મળતાં બંધ થઈ જાય ત્યારે પ્રભુ સાથે પડેલે આંતર ઘટે, અને પિતે પ્રભુમય થઈ જાય.
જે તારે પ્રભુમય થવું હોય તે આ સર્વ કારણે સમજી તેને સુધારી દે અને સંવરના માર્ગો સ્વીકારી તેને સ્વીકાર કરી દે, જેથી તારે મનુષ્યદેહ સફળ થાય અને તારી મનઃકામના સિદ્ધ થાય. નહિ તે આ સંસારમાં ભમવાનું જ છે. તમે તેને સાચો ત્રાસ થયે હોય તે સંસારી મટી જા અને તારાં કારણે સંવરને અનુકૂળ કરી દે. એ મુક્તિ પામવાને સાચે ઉપાય છે, સિદ્ધ માર્ગ છે અને તારે તે આદરવા ગ્ય છે. કારણો સુધારવાં તે તારા હાથની બાજી છે અને આ મનખાદેહ સફળ કરવાને એ એક જ માર્ગ છે. આ ભવની યાત્રા સફળ કરવા માટે તું આસ્રવ માર્ગોને છોડી દે અને સંવર માર્ગોને સ્વીકાર કરી તેને અનુસર. (૪)
યુજનકરણે હો અંતર તુજ પડ્યો રે, ગુણકરણે કરી ભંગ; ગ્રંથ ઊક્ત પંડિત જન કહ્યો રે, અંતરભંગ સુસંગ. પદ્મપ્રભ૦ ૫
અર્થ કર્મને જોડાવાથી મારે અને તમારે આંતરે પડી શકે છે. પણ ગુણ કરવાથી એ આવકને અટકાવે થઈ શકે તેમ છે. આપ તે ભંગને કહી શકે તેમ છે. આ પ્રમાણે વાત પંડિત લેકેએ મને જણાવી છે. આંતરે દૂર કરવાને એ સારામાં સારો ઈલાજ છે. (૫)
' ટબતે માટે યુજનકરણે તમારે અને મારે અંતર પડ્યો છે. કરણ ત્રણ એક જ્ઞાનકરણ તે ચેતનારૂપ તેણે કરી જુંજન જોડ્યા. આપણું સ્વરૂપે જાણવું તે જુંજનકરણ. તેણે જ અંતર પડયો અને તસ્વરૂપી જાણીને ગુણપણે આચરણ, તેનું નામ ગુણકરણ કહેવાય.
પાઠાંતર–પ્રથમ પંક્તિમાં “રે' શબ્દને એક પ્રતે મૂકી દીધો છે. “ ઉકત ને સ્થાને ત્રીજી પંક્તિમાં ઉકતિ ” પાઠ છે; એ તે ભાષાફેરને લીધે છે. (૫) - શબ્દાર્થ-યુજનકરણ = કર્મોનું જોડાવું તે, કર્મ અને આત્માને યોગ. અંતર = આંતરે, છેટાપણું. તુજ = તમારો, તમારી સાથે. ગુણકરણ = ગુણોનું કરવું તે કરી = નીપજાવીને. ભંગ = ભાગી નાખવું, તેડી નાંખવું. ગ્રંથ = આધારભૂત પુસ્તકે, શાસ્ત્રની રચના. ઉકતે = કહેલું છે, બતાવ્યું છે. કરી = સાતમી વિભક્તિને પ્રત્યય. પંડિત જન = વિદ્વાનોએ, સમજુ ભણેલાઓએ. કહ્યો રે = કહ્યું છે, જણાવ્યું છે. અંતર = અંતરે, છેટાપણું; તેને, ભંગ = ભાગી નાંખ, તેને છેડે લાવો. સુઅંગ = સુંદર અંગમાં એ ઈલાજ બતાવ્યો છે. (૫).