Page Text
________________
૧૫૨
શ્રી આનંદઘન-વીશી આવી પડે. તેટલા માટે આ આત્માને હયાતીને અંગે સ્વીકારીને જ ચાલીએ અને તેની જુદી જુદી અવસ્થાએ કેવી થાય છે તે ગીશ્વરની નજરે સમજવા પ્રયત્ન કરીએ. આટલી પ્રસ્તાવના સાથે આપણે આ પાંચમા પ્રભુ શ્રી સુમતિનાથના સ્તવનમાં પ્રવેશ કરીએ.
સ્તવન (રાગ-વસંત તથા કેદારે ભવિ લોકો તુજ દરશન હોઈ એ-દેશી) સુમતિ-ચરણ-કજ આતમ અરપણ, દરપણુ જિમ અવિકાર, સુગ્યાની; મતિ તરપણ બહુસખ્ખત જાણીએ, પરિસરપણ સુવિચાર સુગ્યાની.
સુમતિ-ચરણ-કજ આતમ અરપણું. ૧ અથ–પાંચમાં શ્રી સુમતિનાથના ચરણ એટલે પગને માટે તેને આત્મસમર્પણ કરવું; જેમ કાચમાં કઈ જાતનો વિકાર થતું નથી, જેવી હોય તેવી બરાબર છાપ પડે છે. બુદ્ધિની તૃપ્તિ થાય છે. એ વાત ઘણું માણસોએ માન્ય રાખેલી છે એમ જાણવું. એથી સારા માણસે પાછા હઠે છે એ સારો વિચાર છે. (૧)
- ટબો-જ્ઞાનવિમલસૂરિ પિતાનો આ સ્તવનનો ટબ લખી ગયા છે તે જણાવે છે કે – (સુધારીને) (૧) હે ચિદાનંદ આતમ! શ્રી સુમતિનાથના ચરણકજ ચરણકમળની રેપણા આપણા આત્મામાં કરે. દર્પણ-અરીસાની પેરે અવિકાર-વિકાર રહિત-નિર્મળ છે, પાપપ કે મલિન નથી. મતિનું જે તર્પણ થાપવું તે તે બહસંમત જાણીએ છીએ. અનેકભેદે મતિના વૈભવ છે તે ભલે વિચારે કરી પરિસંપૂર્ણ કરીએ, અવતારીએ, તે વારે પામીએ (૧)
વિવેચન-સુમતિનાથ નામના પાંચમા તીર્થંકરના ચરણકમળમાં આત્માર્પણ કરવું તે યેગની પ્રાથમિક ભૂમિકા છે. આત્માર્પણ કરે પ્રાણ પિતાનાં અને પોતાના શરીરનાં સર્વ કાર્યો પ્રભુને અર્પણ કરે છે. પહેલાં તે આત્માર્પણ એ વસ્તુ સમજી લઈએ. તેનું ગુણ મળે એટલે તારાં સર્વ કાર્યો મને અર્પણ કર, એ જાણીને વૈષ્ણવીય સિદ્ધાંત છે. એમાં ખાવું કે પહેરવું, તેનાથી માંડીને જે જે કામ કરવાં તે સર્વમાં મમત્વબુદ્ધિ, પિોતે કે પિતા માટે કર્યા છે એમ ન માનતાં તે પ્રભુને માટે કર્યો છે અથવા પ્રભુએ પોતે આ વ્યક્તિ મારફત
પાઠાંતર–આતમ અરપણાને સ્થાને પ્રતમાં આતમ રૂપણ' પાઠ છે. પ્રતમાં પ્રથમનું સુચ્ચાની નથી. સમ્મત” સ્થાને પ્રતમાં “સુમતિ” એવો પાઠ છે. (૧)
| શબ્દાથ–સુમતિ = સારી બુદ્ધિવાળા, પાંચમા તીર્થંકર. ચરણ-કજ = ચરણકમળ. અરપણું = અર્પણ કરવું તે. દર પણ = દર્પણ, અરીસ, કાચ. જિમ = જેમ, જેવા. અવિકાર = વિકાર રહિત, ફેરફાર વગર. મતિ = બુદ્ધિ. તરપણ = તર્પણ, તૃપ્તિ, ભરાઈ જવું તે. બહુસંમત = બહુ જનોને પસંદ, ઘણા માણસોને સ્વીકૃત. પરિસર પણ = પાછા હઠવું તે, આગળ વધી જવું તે, ફેલાવો થવા દેવો તે. સુવિચાર = એ સારો વિચાર છે. સાચે નિર્ણય છે. (૨)
| SR No. | 005730 |
| Book Title | Anandghan Chovisi |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Motichand Girdharlal kapadia, Ratilal D Desai |
| Publisher | Mahavir Jain Vidyalay |
| Publication Year | 1985 |
| Total Pages | 540 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 12 MB |