Upadhyay Yashovijayji Swadhyay Granth

SR No.: 005729
Original Sutra Author: N/A
Author: Pradyumnavijay, Jayant Kothari, Kantilal B Shah
Publisher: Mahavir Jain Vidyalay
Publication Year: 1993
Total Pages: 366
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 7 MB

Page 278

વિશેષતાનું વર્ણન સુંદર શબ્દોમાં કર્યું છે ઃ
એક અપ્રસિદ્ધ સંસ્કૃત પત્ર ૨૫૭
संलक्ष्यन्ते स्वरेणैव यत्र लोकाः कलिप्रियाः ॥ ३९ ॥
દીવના લોકોને મોટા અવાજે બોલવાની ટેવ હશે તે આના પરથી લાગે છે. જેમ ઉજ્જયિનીને માટે શ્રી હેમચન્દ્રાચાર્યે પરિશિષ્ટમાં લખ્યું છે કે –
इदमुज्जयिनी क्षेत्रं स्वभावादपि कर्कशम् ।
ઉજ્જયિનીની પ્રજાનું સ્વભાવથી કર્કશપણું જણાવ્યું છે.
ઉપાશ્રયને ઘણા થાંભલાવાળો વર્ણવ્યો છે (૩૮). પત્ર જેવા સામાન્ય સાહિત્યપ્રકારમાં પણ તેઓશ્રીની દાર્શનિક પ્રતિભાના ચમકારા જોવા મળે છે. પાતંજલ, સાંખ્ય, વૈશેષિક, મીમાંસા વગેરે છએ દર્શનનો ઉલ્લેખ તેઓએ કર્યો છે (૭૧–૭૪). તે કાળ અને તે સમયમાં અન્ય-અન્ય સંપ્રદાયમાં ઉત્સૂત્ર ભાષણ ખૂબ થતું હશે એટલે તેનો અહીં ખાસ ઉલ્લેખ કર્યો છે (૫૨-૫૮). તે તત્કાલીન પ્રવાહની અસર છે.
અહીં જે સાધુવર્ગનાં નામ છે તેમાં પરિચિત અને પ્રસિદ્ધ ન હોય તેવાં પણ નામ છે. જેમકે દીવબંદરે આચાર્યશ્રી વિજયપ્રભસૂરિજી મહારાજનાં સહવર્તી નામોમાં ઉપાધ્યાય શ્રી. વિનીતવિજયજી, સેવાભાવી પં. શ્રી રવિવર્ધનવિજયજી, પં. શ્રી જસવિજયજી, પં. શ્રી અમરવિજયજી અને પં. શ્રી રામવિજયજીનાં નામ છે. તો સિદ્ધપુરમાં ઉપસ્થિત મુનિવરોનાં જે નામ છે તેમાં નવ નામ છે. તેમાં મુખ્ય તો પં. શ્રી નયવિજયજી મહારાજ છે. તે સિવાયના નવ મુનિવર છે. ૧. પં. શ્રી જસવિજયજીગણી, ૨. પં. શ્રી સત્યવિજયજીગણી, ૩. પં. શ્રી ભીમવિજયજીગણી, ૪. પં. શ્રી હર્ષવિજયજીગણી, ૫. પં. શ્રી હેમવિજયજીગણી, ૬. પં. શ્રી તત્ત્વવિજયજીગણી, ૭. પં. શ્રી લક્ષ્મીવિજયજીગણી, ૮. પં. શ્રી વૃદ્ધિવિજયજીગણી, ૯. પં. શ્રી ચન્દ્રવિજયજીગણી. એક વાત તો એ કે તે વખતે પણ સમાનનામધારી મુનિવરો એકથી વધારે હશે. દીવમાં પણ જવિજયજી નામે મુનિવર છે. વળી આ જે નવ નામ છે તેમાં એક તો ઉપાધ્યાયજી યશોવિજયજી મહારાજ છે. બાકીમાં એક જે પં. શ્રી સત્યવિજયજી છે તે ક્રિયોદ્ધારક પં. શ્રી સત્યવિજયજી છે. જે પં. તત્ત્વવિજયજી છે તે, પાટણમાં વિ.સં.૧૭૧૦માં સાત મુનિઓએ સાથે બેસીને નયવ ગ્રન્થ લખ્યો તે સાત પૈકીના એક છે. અને આઠમા પં.શ્રી વૃદ્ધિવિજયજી છે તે ધર્મદાસગણીની ઉપદેશમાળા’ ઉપર જેમનો બાલાવબોધ મળે છે (જે બાલાવબોધ ઉપા. શ્રી યશોવિજયજીએ શોધી આપ્યો હતો) તે છે.
આમાં ઉપા. શ્રી યશોવિજયજી મહારાજના મોટા ભાઈ પં. શ્રી પદ્મવિજયજી મહારાજ નથી. તેથી તેઓ ત્યાં સાથે ન હોય તેમ બનવા જોગ છે, અથવા તે પહેલાં તેઓ સ્વર્ગવાસી પણ થયા હોય. કારણકે ઉપાધ્યાયજી મહરાજના વિ.સં.૧૭૧૦ પછીના ગ્રન્થોની પ્રશસ્તિમાં તેઓના નામનો નિર્દેશ મળતો નથી.