________________
અર્થાત્ ત્યાં કલેશોની નિવૃત્તિથી દુઃખની નિવૃત્તિ વર્ણવી છે પરંતુ તે સુખથી વ્યાસ નથી. જ્યારે જૈન દર્શનમાં દુઃખની સર્વથા નિવૃત્તિથી અનંત સુખની પ્રાપ્તિ મોક્ષમાં થાય છે, જે વાસ્તવિક રીતે પુરુષાર્થનો વિષય બને છે. દુઃખનિવૃત્તિથી સંબદ્ધ(વ્યાસ) એવા સુખના ઉદ્દેશથી જ્ઞાનાવરણીયાદિ કર્મોનો ક્ષય કરવો જોઈએ. એ ક્ષય જ્ઞાન અને ક્રિયા સ્વરૂપ માર્ગે થાય છે-આ પ્રમાણે જે કહ્યું છે તે યુક્ત છે અર્થા નિર્દોષ છે. ર૫-૩ના
જૈનદર્શનમાં આ રીતે કર્મસ્વરૂપ કલેશો છે, જેનો પ્રક્ષય જ્ઞાનક્રિયામાર્ગથી થાય છે. એ ઉપર જણાવ્યા મુજબ સ્પષ્ટ છે. પરંતુ કર્મ ભોગવ્યા વિના ક્ષીણ થતું ન હોવાથી તેનો ક્ષય ભોગથી થાય છે-આવી આશડ્ડાના નિવારણ માટે જણાવાય છે
क्लेशाः पापानि कर्माणि, बहुभेदानि नो मते । योगादेव क्षयस्तेषां, न भोगादनवस्थितेः ॥२५-३१॥
અમારા મતમાં પાપકર્મસ્વરૂપ ઘણા પ્રકારના લેશો છે. યોગથી જ તેનો ક્ષય થાય છે. ભોગથી તેનો ક્ષય થતો નથી. કારણ કે તેથી અનવસ્થા આવે છે...” આ પ્રમાણે એકત્રીસમા શ્લોકનો સામાન્યાર્થ છે. એના આશયને સ્પષ્ટ કરતાં ગ્રંથકારશ્રીએ ટીકામાં ફરમાવ્યું છે કે-અમારા મતમાં અશુભવિપાક(ફળ)વાળાં વિચિત્ર એવાં જ્ઞાનાવરણીયાદિ
ZAMANMARAGIMIMIMIMIMIMIK NIWINNWWANAXO ANAIAANWINK