________________
હોવા છતાં વિષયનો પરિચ્છેદ થતો નથી. આ પ્રમાણે કહી શકાય છે; પરંતુ નિરાવરણ જ્ઞાનમાં અંતઃકરણ હેતુ ન હોવાથી; મુક્તાવસ્થામાં વિષયપરિચ્છેદ, અંત:કરણ ન હોવાથી થતો નથી-એ પ્રમાણે કહી શકાય એવું નથી. દિક્ષા(જોવાની ઈચ્છા) ન હોવાથી મુક્તાવસ્થામાં વિષયપરિચ્છેદ થતો નથી.” એ પ્રમાણે પણ કહી શકાય એવું નથી. કારણ કે દિદક્ષાના અભાવમાં પણ નિરાવરણશાનથી વિષયનું દર્શન થયા વિના નહીં રહે. બદ્ધાવસ્થામાં પ્રકૃતિજન્ય જ્ઞાન, સવિષયકત્વસ્વભાવવાળું હોય છે અને મુક્તાવસ્થામાં જ્ઞાન, પ્રકૃતિજન્ય ન હોવાથી નિર્વિષયકત્વસ્વભાવવાળું હોય છે-આ પ્રમાણે જ્ઞાનના સ્વભાવભેદ માનવાનું યુક્ત નથી. કારણ કે આ રીતે મિક બે સ્વભાવની કલ્પનાથી આત્માના ફૂટસ્થત્વની હાનિ થાય છે. તેથી જ્ઞાનનો અવિષયકત્વ(નિર્વિષયકત્વ) એક સ્વભાવ જ માનવો જોઈએ'-આ કહેવું યુક્ત નથી. કારણ કે આત્માના ચૈતન્યમાં અવિષયકત્વસ્વભાવની જેમ સવિષયકત્વસ્વભાવની કલ્પના કરવામાં પણ કોઈ બાધક નથી... ઈત્યાદિ વિચારવું.
યદ્યપિ આત્માના કૌટશ્યની(અપરિણામિતાની) હાનિ થાય છે. તેથી તે બાધક હોવાથી આત્મચૈતન્યમાં નિર્વિષયકત્વ એક સ્વભાવ જ મનાય છે. પરંતુ તાદશ નિર્વિષયકત્વસ્વભાવ માની શકાય એમ નથી, તે નિં ૪. ઈત્યાદિ ગ્રંથથી જણાવાય છે.
KKKKKKKKKKKAKAKKKK