Nyaya Sangraha

SR No.: 005716
Original Sutra Author: N/A
Author: Ratnavallabhvijay
Publisher: Omkarsuri Aradhana Bhavan
Publication Year: 2001
Total Pages: 688
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 15 MB

Page 652

ક્રમાંક (૧૪)
અર્થવ
નાનાર્થકથા
ઉદાહરણ
જ્ઞાપક ૧. પ્રત્યય - તીરં વિશાર્વે વા (૧-૪-૧૪) તૃકૃનતૃ ૦ (૧-૪-૩૮) સૂત્રમાં માં છેલ્લી : (૭-૧-૧૬૫) સૂત્રોક્ત તીરનું તૃપ્રત્યયાત નડૂ વગેરેનું જુદુ ગ્રહણ. જ ગ્રહણ, જાતીયપ્રત્યયનાં તીરનું નહીં. ૨. પ્રકૃતિ - પનીહાન માં અનર્થક હોવાથી
ધૂપ (૧-૪-૮) થી નિયમ ન થયો. સ્વતંત્ર અહીં તૌ ગુનો ૦ (૧-૩-૧૪) થી પ્રશ્નાર્થ વાનેર (૩-૧-૨૨) સૂત્રથી લાક્ષણિકનનો નોડvશાનો. (૧-૩-૮) થી સિદ્ધ છતાં માલનાડૂ૦ (૩-૧-૨૦) સ ન થાય. અવાંતરામાં પ્રતિપદોક્ત એમ પ્રતિપદોક્ત બહુવ્રીહિનું વિધાન. નો જ થાય.
(૧૫) નક્ષતપોmયોઃ
प्रतिपदोक्तस्यैवग्रहणम्।
(૧૬).
નાયબ્રને તિવિશિષ્ટ - : , ચા માં ચેલાને (૨-૧-૩૩) માં રાન્સલેઃ (૭-૩-૧૦૬) માં રાગનું स्यापि ग्रहणम्।
સ્ત્રીલિંગ ચલાવના પણ ગ્રહણથી ત: સૌ સ: એમ ન કારાંત નિર્દેશ. ' (૨૧-૪૩) થી ત નો સT
(૧૭)
પ્રવૃતિને વસ્તુવન્નાથfપ પ્રાન્ત, ગતિ ઉભયમાં પણ – ગ્રામ
સ્વરા_વાત: (૪-૪-૫૬) એમ બૃહસૂત્ર રચવું.
થયું.
(૧૮)
तिवा शवानुबन्धेन निर्दिष्टं यद् गणेन च। एकस्वरनिमित्तं च पञ्चैतानि न यङ्लुपि॥
(૧) તિ-અલુપ્ત તિવું નિર્દિષ્ટ - તે તે સૂત્રમાં તિવડે નિર્દેશ. વર્ષ (૪-૧-૪૭) થી તેમાં રત્વનિષેધ યનો લુપ થયે. રાવતા માં નહિ. લુપ્ત તિવુ - પિવ: વી (૪-૧-૩૩) મીતાલુપ માં ન થાય, મપાપના (૨) શ૬- નિરંત્તરે ૦ (૨-૩-૩૫) થી પત્વ તેને સૂત્રમાં શqવડે નિર્દેશ. નિફ્ટવરિામાં થાય, નિતાતપરિયામાં ન થાય. (૩) અનુબંધ - માપ ૦ (૪-૩-૯૯) થી તે તે સૂત્રમાં અનુબંધવડે નિર્દેશ. હત્વ દેયાત્માં થાય, નાણાવાત્માં ન થાય. . (૪) ગણનિર્દિષ્ટિ - ત્રિવિધ છે. (i) સંખ્યા ૪૪૦ (૪૪-૮૮) થી તે તે સૂત્રમાં સંખ્યાવડે નિર્દેશ.
ત્તિમાં થાય તોતામાં નહીં. (i) આદિશબ્દ - તિર૦ (૩-૪-૬૪) થી - મઘુતમાં થાય. મઘતી માં ન થાય. (i) બહુવચન - તેહરિશ્ચઃ (૪-૪-૩૩) થી ફનિતિઃામાં થાય, તમાદા એમ યફલુપ
માં ન થાય. (૫) એકસ્વરનિમિત્ત - જાનુ તે તે સૂત્રમાં એકસ્વરરૂપ નિમિત્તવડે (૪-૪-૫૬) થી નિષેધ :1માં થાય, નિર્દેશ. શાવિતઃામાં નહીં.
= ૬૦૪