________________
ગોતવ્યમ્ । વગેરે રૂપો તો બેય ધાતુઓથી થાય. (૪૮)
गूत् આ ધાતુ તુદ્ધિ નો અંતર્ગણ યવિ નો છે. તેથી અદ્યતની સિદ્ પ્રત્યય ટારેઉિદતત્િ (૪-૩-૧૭) સૂત્રથી ત્િ થવાથી વૃદ્ધિનો અભાવ થયે, ર્ થયા પછી ત્ આગમ થયે, રૂટ કૃતિ (૪-૩-૭૧) સૂત્રથી સિદ્ નો લુફ્ થયે (તન્નિમિત્તક ટ્ નો લુફ્ થયે) ધારિવ′′વર્ણ (૨-૧-૧૦) થી ૪ નો વ્ થયે - મુવીત્ । તૃપ્ વગેરે પ્રત્યય આવતાં પણ સ્િ થવાને કારણે જ ગુણાભાવ થયે, સુવિતા, શુવિતુમ્, સુવિતવ્યમ્ । રૂપ થાય. ત્િ પ્રત્યયો પર આવતાં વત્ (૪-૪-૫૮) થી રૂર્ નો નિષેધ થયે, તુ । વગેરે થાય. શુંત્ પુરીજોત્સવૈં । એ સ્વપઠિત જ્યંતિ ગણના ધાતુનું તો અનુસ્વારેત્ હોવાથી રૂર્ નો નિષેધ થયે, ચક્ષુષત્ । વગેરે રૂપ થાય. તૃપ્ વગેરે પ્રત્યય આવતાં, શુતા, પુતુમ્, મુતવ્યમ્ અને પુત્વા । રૂપો થાય. (૪૯)
ચૂંટ્ હિંસાયામ્। હિંસા કરવી. જૂનોતિ । ટુટ્યુંર્ ૩પતાપે । એ સ્વપઠિત ધાતુનું તો ચુનોતિ । રૂપ થાય. (૫૦)
-
ન્યાયાર્થમંજૂષા અને સ્વોપજ્ઞન્યાસનો સવિવેચન ગુર્જરાનુવાદ.
સ્વોપજ્ઞ ન્યાસ
૩૧, ૩૨, ગાળ, માંર્ - નાં ધાતુ તિ ધાતુ મધ્યે અને માર્ંને વાર્િ
ગ. ૪. માં કેટલાંક
૩૩, ૩૪. િ આ ધાતુને જ્ઞાતિ ગણમાં અને Âટ્ - આ ધાતુને સ્વાતિ પાંચમા ગણમાં કેટલાંક અધિક કહે છે. ૩૫, ૩૬. નિટ્િ - નિદ્િ ધાતુને સ્વાતિ ગણમાં અને બ્િ ધાતુને વ્રુત્િ ૧૦માં ગણમાં અને પતિ ગણમાં પણ કેટલાંક અધિક જ કહે છે.
અધિક પાઠ કરે છે.
-
તથા ૩૭, ૩૮, ૩૯. રીથી,િ ૐ, વેવીજિ
આ ધાતુનો પણ કેટલાંક અધિક પાઠ કરે છે. ૪૧. ૪૨. ન્રી, શ્રીંગ્ - અન્યમતે આ બે પ્લાસ્િ ગણના છે. સૂરિજી વડે તો આ બે ધાતુ ક્યાર્િ ગણમાં ઝપ્વાતિ તરીકે પતિ છે. ૪૩. પીંગ્ - આને કેટલાંક અધિક કહે છે. ૪૪. ી - સ્વમતે સૂરિજી વડે ી ાર્િ ગણમાં પઠિત છે. ૪૫. દ્વીક્ - સ્વમતે યુતિ ગણ. મધ્યે રહેલાં નળ્ વયોહાનો । ધાતુના સ્થાને પ્રાપ્ય એ પ્રમાણે નંદી નામના વૈયા. કહે છે.
૪૬. હ્યુ સ્વમતે ર્ વગેરે ધાતુઓ જેમ ‘ગતિ' અર્થમાં પતિ છે, તેની જેમ વુક્ નો પણ ‘ગતિ' અર્થમાં કેટલાંક પાઠ કરે છે.
-
૪૮. ′′ - શુદ્ રાત્રે । આ ધાતુને જ બીજા દીર્ઘ ૐ કારાંત અને સેટ્ કહે છે. ૪૯. ત્ રાત્રિ - ગણમાં રહેલ ઝુંત્ - પુરીપોત્સર્ગે એ ધાતુને અન્ય વૈયા. દીર્ઘ ૐ કારાંત અને સેટ્ માને છે. આ ધાતુનો કેટલાંક સ્વાતિ પાંચમાં ગણમાં અધિક પાઠ કરે છે.
૫૦. દ્
ન્યાયાર્થે મંજૂષા
ૠ કારાંત ૮ ધાતુઓ :- નું મિમવે । અભિભવ કરવો, પરાસ્ત કરવું. યમી નતિ માં િ। સાધુ કર્મોને ખલાસ કરે છે. અનુસ્વોરત્ ધાતુ હોવાથી રૂર્ ન થાય - ખાં, નર્તુમ્ ।
૫૦