________________
પ્રસ્તાવના | નમો નમો શ્રી ગુરુનેમિસૂર છે
આપણે ત્યાં ભારતીય તથા અન્ય પરંપરાના ધર્મસંપ્રદાયો પાસે પોતાપોતાના સમગ્ર મતને પ્રતિપાદિત કરવા એક એક પ્રતિનિધિ ધર્મગ્રંથ છે. ગીતા, બાઈબલ, કુરાન, ધમ્મપદ વગેરે. એ રીતે સર્વસંતર્પક પ્રતિનિધિ ગ્રંથ જૈનો પાસે નથી - તેવું અવારનવાર સાંભળવા મળે છે. તેના ઉત્તરમાં તવ્રાર્થાધિગમ સૂત્ર, જ્ઞાનસાર વગેરે ગ્રંથોના નામ આપવામાં આવે છે. પણ વાચકનું માથું સંમતિ દર્શાવતું નથી અને તે વાસ્તવિક છે. જૈન ધર્મ એ પૂર્ણ ધર્મ છે. પૂર્ણ ધર્મ એ સંદર્ભમાં કે એને દષ્ટિગોચર વિશ્વ ઉપરાંતના વિષયો અંગે તેણે તલસ્પર્શી વિચારો રજૂ કર્યા છે. એ સમગ્રને સમાવતો એક ગ્રંથ તો કેવી રીતે બની શકે? .
છતાં તે દિશામાં યુગોથી શરૂ કરી આજ સુધી સભાન પ્રયત્નો થતા જ રહ્યા છે. તે તે યુગના જીવોને સામે રાખીને કરુણાબુદ્ધિએ ઘણા ગ્રંથો લખાયા છે. ગુજરાતી-હિંદીમાં પણ લખાયા છે અને અન્ય ભાષામાં અનુવાદિત પણ થયા છે. ગુજરાતીમાં પણ સારા પ્રમાણમાં પ્રયત્નો થયા છે. એ યાદીમાં શ્રી ચંદ્રહાસ ત્રિવેદી લિખિત “જૈન ધર્મનું હાર્દ એ માત્ર ઉમેરો નથી પણ તે નવી પેઢીને સામે રાખીને લખાયેલું નવી ભાત પાડતું એક ઉપયોગી પ્રકાશન છે. શ્રી ચંદ્રહાસભાઈના પુસ્તકમાં વાચકને રસાળ શૈલીમાં સુગમ ભાષામાં તેની જિજ્ઞાસાને સંતોષે તેવી રીતે જોઈતી વાત મળે છે.
આવા વિષયનાં પુસ્તકો લખનારા ત્રણ વિભાગના લેખકો હોય છે? ૧. પોતે જૈન હોય, જૈન ધર્મનો – જૈન દર્શનના ઊંડા અભ્યાસ દ્વારા તલસ્પર્શ કર્યો હોય અને અજૈન જિજ્ઞાસુઓને સામે રાખીને જૈન ધર્મના પરિચયનું પુસ્તક લખે.
૨. પોતે અજૈન હોય, તત્ત્વજ્ઞાનનો અભ્યાસી હોય. ભારતીય પરંપરાની અનેક વિદ્યાશાખાનો જિજ્ઞાસુ બુદ્ધિએ પરિચય કેળવ્યો હોય અને તેના એક ભાગરૂપે જૈન ધર્મ – જૈન દર્શન એ શું છે? અથવા જૈન ધર્મ પોતાને કેવી રિતે જણાયો, કેવો લાગ્યો, તેની માન્યતા, ભેદ-પ્રભેદ વગેરેનો ઝીણવટથી અભ્યાસ કરીને પછી તેનું પુસ્તક લખે.
જૈન ધર્મનું હાર્દ