________________
મારા આ પુસ્તકમાં જૈન ધર્મના મૂળભૂત સિદ્ધાંતોના અર્થઘટનમાં મેં ક્યાંય છૂટછાટ લીધી નથી. ઊલટાના મેં તેનાં રહસ્યોને મારા વાચન-મનન અને ચિંતનના બળે ઉદઘાટિત કર્યાં છે – જે વાચકને કંઈક વિશિષ્ટ આપી જશે. મૂળ તત્ત્વ તો ક્યારેય બદલાતું નથી, પણ તેની અભિવ્યક્તિ - કહેવાની રીત સમયના વહેણ સાથે ન બદલાય તો ધર્મ ગમે તેવો ઉત્તમ હોય છતાંયે તે તત્કાલીન સમાજને આવતા પૂર સામે ટકી રહેવા માટે બળ આપી શકતો નથી.
વિજ્ઞાનની શોધો અને વિકસતા સંદેશાવ્યવહાર અને વાહનવ્યવહાર કારણે જગત નાનું બની ગયું છે. દેશો, ધર્મો અને લોકો એકબીજાની નજીક આવી ગયા છે. પરસ્પર આદાન-પ્રદાન વધી ગયું છે. આ બદલાયેલા સંદર્ભોને લક્ષમાં રાખીને જો આપણે આપણા ધર્મને રજૂ નહીં કરીએ કે સમજીશું નહીં તો આપણો મહાન ધર્મ કેવળ ઉપાશ્રયો અને દેરાસરોમાં રહી જશે અને વ્યવહારમાંથી ખસી જશે. બદલાયેલા સંદર્ભોમાં આપણે ધર્મને સમજવાનો છે અને આપણી નવી પેઢી સમક્ષ તે મૂકવાનો છે. તેનો અર્થ એ નથી કે ધર્મ બદલાયો છે. ધર્મ તો એનો એજ રહ્યો છે અને રહેશે. ધર્મ કાલાતીત હોય છે. પરંતુ બદલાયેલા સંદર્ભો અને સમયમાં આપણે તેની અભિવ્યકિત બદલવી પડશે. આ વાતને લક્ષમાં રાખીને મેં અહીં જૈનધર્મના સિદ્ધાંતોને રજૂ કર્યા છે.
આવાં ધર્મવિષયક ગંભીર પુસ્તકો, પુરોગામી ધર્મપુરુષો અને તત્ત્વમીમાંસકોના આધાર વિના ન લખી શકાય. તે માટે હું તત્ત્વજ્ઞાનની ઉપલબ્ધિમાં મને સહાયભૂત નીવડેલ સૌ પૂર્વાચાર્યો અને પ્રાજ્ઞપુરુષોનો ઋણી છું.
વર્તમાનમાં પૂ. આચાર્ય શ્રી પ્રન્નુમ્નવિજયજીનો તો મારા ઉપર વિશેષ ઉપકાર છે. એક રીતે જૈન ધર્મ વિષયક પુસ્તકો લખવા માટે મને પ્રેરનાર જ તેઓ. પૂજ્ય પંડિત મહારાજ સાહેબ પૂ. પંન્યાસ શ્રી મોહજીતવિજયજી અને પૂ. આચાર્ય શ્રી યુગભૂષણવિજયજીની પણ વસ્તુના અર્થઘટનમાં મેં ઘણી વાર સહાય લીધી છે. આમ તેમનો પણ હું ઋણી છું.
મારા દરેક પુસ્તક માટે શ્રીમતી સુમિત્રાની તો મને ડગલે અને પગલે સહાય મળતી રહી છે. જૈન ધર્મ પ્રતિની મારી રુચિ કેળવવામાં તેમનો ધણો ફાળો છે. ‘સુહાસ’ ૬૪, જૈનનગર
ચંદ્રહાસ ત્રિવેદી
અમદાવાદ-૩૮૦ ૦૦૭
તા. ૫-૦૪-૨૦૧૪
ફોન : ૨૬૬૨૦૬૧૦
૬
જૈન ધર્મનું હાર્દ