________________
૧૪ જ્ઞાતપુત્ર શ્રમણ ભગવાન મહાવીર
(૨૭) ઈદ્ધિને પાંચ વિષ હદયંગમ હોય છે. (૨૮ ) છ યે તુ મને રમ રહે છે. (૨૯) ગધેકની વૃષ્ટિ. (૩૦) પાંચ વર્ણનાં પુષ્પોની વૃષ્ટિ, ( ૩૧ ) ( ચાલ, મેર વગેરે) પક્ષીઓ પ્રદક્ષિણા કરે છે. (૩ર) પવન પણ પ્રભુને અનુકુળ વાય છે. ( ૩૩ ) વૃક્ષે નમન કરે છે. (૩૪) ગંભીર અવાજવાળી દુ-દુભિ વાગે છે.
ઉપર્યુક્ત પયણસારદ્વારની વૃત્તિ (પત્ર ૧૦૮૮-૧૦૯અ માં આ અતિશયોનું સ્પષ્ટીકરણ છે. એમાં જે બાબતે બેંધપાત્ર જણાય છે તે હું અતિશયના ક્રમાંકપૂર્વક દર્શાવું છું:
૧. ઉપલક્ષણથી અલૌકિક રૂપ, . ગબ્ધ અને રસ સમજવાનાં છે.
૨. માંસ તેમ જ લેહી પણું ગાયના દૂધ જેવા શ્વેત અને દુર્ગધ વિનાનાં હોય છે.
૩. ( આહાર અને ની હાર એ ) માંસ-લોચનાવાળાને અદશ્ય હાય, નહિ કે અવધિજ્ઞાન વગેરેરૂપ નેત્રવાળાને,
૪. વિકસ્વર કમળના જે સુધી.
અગિયાર અતિશયે જ્ઞાનાવરણાદિ ચાર ઘાતિકર્મના ક્ષયથી થાય છે.
૫. સમવસરણમાં પરસ્પર બાધ ન આવે એવી રીતે સમાય છે.