________________
સાતપુત્ર શ્રમણ ભગવાન મહાવીર
- ભાગ ભજવનારી અને ભાષાસૌષ્ઠવથી ભરપૂર ગિરાના ગુની ગણના કેવી રીતે થાય? શાસ્ત્રમાં જે એના પાંત્રીસ ગુણે ગણવાયા છે કે જે સપ્ત શબ્દ આશ્રીને છે તે તે સ્થળ માપ છે એવું મારું નમ્ર મંતવ્ય છે.
વીરની વાણીની મધુરતા
જે ધમને પ્રચાર મુસલમાની ધર્મની જેમ શસના બળથી થયે નથી કિન્તુ બાહુબળ સાથે બાથ ભીડનાર અને પાશવ વૃત્તિને પરાસ્ત કરનારા વાણું–બળને અવલંબીને જે ધર્મ જગતમાં ફેલાયેલ છે તે પૌરુષેય જૈન ધર્મના ઉપદેશક, આસન્ન ઉપકારી શ્રીવીરની વાણીરૂપ ત્રિવેણીની મધુરતાનું મારા જેવું પામર શું વર્ણન કરે? છતાં આત્મ-યેગીઓને જે લબ્ધિઓ પ્રાપ્ત થાય છે અને જેનું વર્ણન આહુત દર્શનના રત્નાકર જેવા વિસસાવસ્મય ભાસ (ગા. ૭૯)માં દષ્ટિગોચર થાય છે તે પૈકી ક્ષીરાઢવાદિનું સ્વરૂપ નીચે મુજબ વિચારીએ –
ચક્રવર્તીની લાખ ગાયનું દૂધ પચાસ હજાર ને પાવામાં આવે અને આનું જે દૂધ નીકળે તે પચીસ હજાર ગાયને પાવામાં આવે એમ અનુક્રમે અડધું અડધું કરતાં છેવટે જે એક ગાયનું દૂધ નીકળે તે દૂધના સ્વાદ જેવાં જેમનાં વચને મધુર હોય તે “ક્ષીરાશ્રવ લબ્ધિવાળા જાણવા. સાકર જેવા મીઠા દ્રવ્યને પણ ટક્કર મારનાર મધના સ્વાદ જેવાં મધુર વચનવાળા “મધ્વાશ્ર' લબ્ધિવાળા જાણવા. અતિશય મીઠા ઘીને સ્વાદ જેવી
૧. ઉત્પત્તિરૂપ ગંગા, વિનાશરૂપ યમુના અને ધ્રુવતારૂપ સરસ્વતીને અત્ર સંગમ થાય છે.
