________________
R
જ્ઞાતપુત્ર શ્રમણ ભગવાન મહાવીર
૭૦૫માં અર્થાત્ વિ. સં. ૮૪૦માં હરિવંશપુરાણ રચ્યું છે . એના દ્વિતીય સર્ગના નિમ્નલિખિત પદ્યો પ્રમાણે તે ચેટક એ ત્રિશલાના પિતા રાય.
चेतश्चेटकराजस्व यास्ताः सप्त शरीरजाः । अतिस्नेहाकुलं चक्रुस्तास्वाद्या प्रियकारिणी ॥ १७ ॥ कस्ता योजयितुं शक्तस्त्रिशलां गुणवर्णनेः । या स्वपुण्यैर्महावीरप्रसवाय नियोजिता ॥ १८ ॥ આવસયની સૃષ્ણુિ હરિભદ્રસૂરિના સમય કરતાં પહેલાંની છે. વિ. સં. ૮૪૦ કરતાં તે લગભગ સે વર્ષ જેટલી પ્રાચીન જણાય છે. આથી એ પ્રશ્ન ઉપર સ્થિત થાય છે :--
(૧) ચેટક એ ત્રિશલાના ભાઇ થાય એવા ઉલ્લેખ આ સુણ્ણ કરતાં કાઇ પ્રાચીન શ્વેતાંબરીય કૃતિમાં છે ?
66
( ૨ ) ત્રિશા કિવા પ્રિયકારિણી એ ચેટકની સાત પુત્રીએ પૈકી એક છે એવા ઉલ્લેખ ઉપર્યુક્ત હરિવંશપુરાણ કરતાં પ્રાચીન એવી કોઇ દિગંબરીય કૃતિમાં છે?
ઉપર્યુક્ત હરિવરાપુરાણ (સ. ૨, દ્યેા., ૭૦)માં ૧ચંદના (ચંદનબાલા )ને ચેટકની પુત્રી કહી છે તે આ વાતની પણ વિશેષ તપાસ થતી ઘડે કેમકે શ્વેતાંબરાની માન્યતા પ્રમાણે તા એ દોહિત્રી છે.
માળાઇ ખેતા— કાકાનાં છેકરાંછેકરીએને પિત્રાઈ ભાઈએન કહે છે. માસીનાં હેાકરાંદેાકરીને મસીઆઈ ભાઈ એન
૧. सुता चेटकराजस्य कुमारी चन्दना तदां |
46
धौतैकाम्बरसंवीता जातार्याणां पुरस्सरी ॥
'
