________________
૧૩૬ ૦ દાર્શનિક ચિંતન
વાદોનો ઉપદેશ કરતા બુદ્ધે પોતાનું અસમ્બદ્ધપ્રલાપીપણું સ્પષ્ટ કર્યું છે. અથવા લોકો ઉપર બુદ્ધનો એવો પ્રદ્વેષ છે કે આ બધી પ્રજા પરસ્પર વિરુદ્ધ અર્થનું જ્ઞાન કરી મોહમાં પડે.
શાંકર ભા. અ. ૨, પા. ૨, સૂ. ૩૨. સાંખ્યતત્ત્વ કૌમુદી
આપ્ત કથનથી અયુક્ત એવા શાક્યભિક્ષુ, નિગ્રંથિક, સંસારમોચક વગેરે આગમાભાસોનું નિરાકરણ થાય છે. એ આગમોનું અયુક્તપણું નીચેનાં કારણોથી જાણવું.
૧. મનુ વગેરેએ નિંદા કરી છે માટે. ૨. વેદરૂપ મૂળ રહિત છે માટે
૩. પ્રમાણ વિરુદ્ધ અર્થને કહે છે માટે.
૪. કોઈક જ મ્લેચ્છ વગેરેએ અને પશુ જેવા અધમ પુરુષોએ સ્વીકાર કરેલો છે માટે.
સાંખ્યતત્ત્વ કૌમુદી પૃ. ૪૧-૪૨ (કલકત્તા આવૃત્તિ)