________________
વિચિત્ર દેહાકૃતિ અને કારમી વેદના પરિણામે મૃત્યુ પછી લોહખુમાણ નરકમાં ગયો. ત્યાં લાબો કાળ પસાર કરીને તે આ ભવમાં મૃગાવતી રાણીની કૂખે ઉત્પન્ન થયો. તેનાં પૂર્વભવના ઘાતકી ને દૂર કર્મોનો ઉદય અત્યારે પ્રવર્તે છે, જેને લીધે તે અંગ-ઉપાંગ વગરનો આ ભવમાં જન્મ્યો. તેનાં માતા-પિતાએ પણ આગળના ભાવોમાં અન્યની અસહ્ય પીડામાં કયાંક આનંદ લીધેલો તેથી તેમને પણ પુત્રની આ અવસ્થા જોઈ દુઃખી થવાનો સમય આવ્યો. પણ રાજા-રાણીએ બીજાં ઘણાં પુણ્યકર્મો ક્યાં હતાં તે પણ અત્યારે ઉદયમાં આવેલાં છે તેથી બીજી બધી રીતે તેમને સુખ-સંપત્તિ વગેરે મળ્યાં. આજે તેઓ પોતાના પુત્રની આ પરિસ્થિતિ જોઈને જે અસહ્ય માનસિક યાતના ભોગવે છે તે પણ તેમના યથાતથા પાપકર્મને લીધે જ ભોગવે છે.”
વિકૃત અંગ-ઉપાંગો, દેહાકૃતિ, રૂપ-રંગ, ત્વચા, શરીરનું બંધારણ એ બધું પોતાનાં જ પૂર્વકર્મ પ્રમાણે મળે છે. જન્મની સાથે મળેલા રોગો કે આગળ જતાં ઊભા થતા વારસાગત રોગો પણ પૂર્વકર્મના ઉદયે આવી મળે છે. જ્યાં સુધી એ દુઃખો અને વેદના ભોગવવા માટે અનુકૂળ ભવ ન મળે, કાળ ન પાકે ત્યાં સુધી એ કર્મો સક્રિય થયા વિના પડી રહે છે એટલે કે સત્તામાં રહે છે. આમ, સત્તામાં પડેલાં કર્મો પોતાનો પ્રભાવ તાત્કાલિક બતાવતાં નથી પણ પોતાને સક્રિય થવાની તકની પ્રતીક્ષા કરતાં હોય છે.
શરીરનાં અંગ-ઉપાંગ, દેહાકૃતિ, રૂપ-રંગ ઇત્યિાદિની રચના કરનાર કર્મને નામકર્મ કહે છે. (અહીં નામનો અર્થ આપણા વ્યવહારમાં જેને નામ કહીએ છીએ તે નથી) નામકર્મને આપણા સમગ્ર વ્યકિતત્વ સાથે સંબંધ રહેલો છે. આપણને મળેલી દેહાકૃતિ ઇત્યિાદિ માટે આપણે કોઈને દોષ દેવાની જરૂર નથી. તે આપણાં જ કરેલાં કર્મોનો પરિપાક છે. - જો દિલમાં કરુણાના ભાવો ભર્યા હોય, કોઈની હિંસા ન કરી હોય, અન્ય જીવોને ઔષધ આદિ કરી-કરાવી રોગથી મુક્ત થવામાં સહાય કરી