________________
ઊર્ધ્વરોહણના માર્ગમાં આ ધ્યાનને ક્ષપકશ્રેણી તરીકે ઓળખવામાં આવે છે.
વાતનો સાર એ થયો કે જીવે સંસારમાં સારા ભાવો સેવવા, ધર્મ કરતા રહેવો, દેવ-ગુરુના સાન્નિધ્યમાં રહેવું, અન્ય જીવોને દુઃખ ન આપવું અને સર્વ સાથે મૈત્રીભાવ રાખવો. આવા ભાવોમાં રમનાર કેટલાંય કર્મો પ્રદેશોદયથી ખસેડી નાખે છે અને નવાં કર્મ ઓછાં બાંધે છે. જીવ નિમિત્તવાસી છે. માટે માણસે હંમેશાં સારાં નિમિત્તો સેવવાં જેથી તેના ભાવ સારા રહે. જેવો ભાવ તેવી પ્રવૃત્તિ. સારા સંગમાં પાપ નહીં થાય, ખોટી સોબતમાં પાપના ભારા બંધાશે.
અનંત જીવસૃષ્ટિમાં એવા કેટલાય જીવાત્માઓ હોય છે કે તેઓ કર્મની વ્યવસ્થા વિશે જાણીને કે જાણ્યા વિના પણ ધર્મમય જીવન જીવીને કર્મથી મુક્ત થઈ જાય છે. આવા જીવાત્માઓને મુક્તાત્માઓ કહેવામાં આવે છે તેઓ
જ્યારે શરીર છોડે છે ત્યાર પછી પરમાત્મા જ બની જાય છે અને એક વાર કમરહિત થઈ ગયેલ શુદ્ધાત્માને ફરીથી સંસારમાં આવવું પડતું નથી. આવા મુક્તાત્માઓ હંમેશાં પ્રસન્ન રહે છે. તેઓ અસ્તિત્વના આનંદને માણે છે. તેમના અસ્તિત્વને કોઈ વ્યાબાધ નડતો નથી કારણકે તેમને દેહ હોતો જ નથી. દેહ કર્મજન્ય હોય છે અને આ મુક્તાત્માઓ કર્મરહિત હોય છે, કષાયથી મુક્ત હોય છે, ઇચ્છારહિત હોય છે અને નિજાનંદમાં મસ્ત રહે છે.
૫૦
કર્મસાર