Page Text
________________
નામકર્મને આધીન હોય છે. માણસનો સ્વર, સ્પર્શ અને પાંચેય ઇન્દ્રિયોની પૂર્ણતા કે ક્ષમતા નામકર્મને આભારી હોય છે. જીવે જે યોનિનું આયુષ્ય કર્મ બાંધ્યું હોય તે યોનિને અનુરૂપ જીવાત્માનું શરીર ઘડવાનું કામ નામકર્મ કરે છે. નામકર્મની જાણકારી ન હોવાને કારણે લોકો ભગવાનને અમથા વચ્ચે લાવીને તેના માથે દોષારોપણ કરે છે. જીવ પોતાના ભવનું શરીર પોતે જ બનાવે છે. તેના કર્મ અનુસાર બનાવે છે. તમને જાણીને નવાઈ લાગશે કે માણસને માનઅપમાન-કીર્તિ-અપકીર્તિ પણ નામકર્મને આધીન રહીને મળે છે. માણસનો પ્રભાવ તેનું વ્યક્તિત્વ નામ કર્મને આભારી રહે છે. એ રીતે નામકર્મ માણસના જીવનમાં ઘણું મહત્ત્વનું બની રહે છે.
જે જીવ સરળ હોય છે, નિષ્કપટ હોય છે, નમ્ર હોય છે, નિરાભિમાની હોય છે - તે શુભ નામકર્મ બાંધે છે. તેથી વિરુદ્ધ કપટી, ગર્વિષ્ઠ, નિષ્ફર સ્વભાવવાળો, અશુભ નામકર્મ બાંધે છે. કોઈને જન્મજાત ખોડ હોય, કોઈનો સ્વર ખરાબ હોય, કોઈના શરીરનું બંધારણ બરોબર ન હોય તે બધાનો ઉપહાસ કરનાર, તેની મશ્કરી કરી તેને ચીડવનાર અને વારેવારે ઉતારી પાડનાર બીજા ભવમાં અશુભનામકર્મ ભોગવે છે. માટે કોઈ માણસની તેના રૂપ-રંગસ્વર કે ખોડની, ઘાટની હાંસી કરી તેને ક્યારેય દુઃખ આપવું નહીં.
ગોત્ર કર્મથી જીવને ઊંચા કે નીચા કુળમાં જન્મવું પડે છે. સમાજમાં નીચા ગણાતાં કુળોમાં જન્મવાથી માણસને ઘણું દુઃખ વેઠવું પડે છે, ઘણી હાડ-છેડ સહન કરવી પડે છે. આગળ વધવાની તેની તકો છીનવાઈ જાય છે. એ રીતે ગોત્રકર્મ માણસના જીવનમાં અગત્યનો ભાગ ભજવે છે. અમુક કુળોમાં જન્મવાને કારણે માણસનો તિરસ્કાર કરવાથી અપમાન કરીને તેને દુઃખ આપવાથી, કુળને કારણે તેને અમુક લાભોથી વંચિત રાખવાથી જીવને નીચ ગોત્ર પ્રાપ્ત થાય છે. માટે ઉચ્ચ ગોત્રમાં જન્મવાનો કયારેય ગર્વ ન કરવો અને નીચા કુળમાં જન્મેલાનો ક્યારેય તિરસ્કાર ન કરવો. આ સમજણ ન હોવાને કારણે આપણે નીચ ગોત્રોમાં જન્મવાનું કર્મ બાંધીએ છીએ. - છેલ્લે આવે છે અંતરાયકર્મ. માણસના જીવનમાં અંતરાય પાંચ પ્રકારે પડે છે : ભોગાંતરાય, ઉપભોગવંતરાય, લાભાંતરાય, દાનાંતરાય અને વીર્યંતરાય. માણસ જીવનમાં આવી પડતા અંતરાયોને કારણે હતાશ થઈ જાય છે, પણ તેણે કોઈ જન્મમાં બીજા જીવોના સુખમાં અંતરાય પાડ્યા હોય છે કર્મસાર
૩૭
| SR No. | 005706 |
| Book Title | Karmsar |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Chandrahas Trivedi |
| Publisher | Gurjar Agency |
| Publication Year | 2011 |
| Total Pages | 82 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 9 MB |