________________
१४८. . . . . . . . . . . . . ::::
.. अध्यात्ममतपरीक्षा...............Puथा : ३८. था :- एएणुवगरणेणं पच्चक्खाणस्स दव्वओ भंगो । ।
इय कप्पणावि विहवाजुव्वणमिव णिफ्फला णेया ॥३९॥ ( एतेनोपकरणेन प्रत्याख्यानस्य द्रव्यतो भङ्गः । इति कल्पनापि विधवायौवनमिव निष्फला ज्ञेया ॥३९॥ )
ગાથાર્થ - આના દ્વારા=ક્તિ પ્રતિબંદી દ્વારા, ઉપકરણથી પ્રત્યાખ્યાનનો દ્રવ્યથી ભંગ છે, એ પ્રમાણે કલ્પના પણ વિધવાના યૌવનની જેમ નિષ્ફળ જાણવી. * ‘एतेन'नो मन्वय ‘णिफ्फला णेया' नी साथे छ ‘उपकरणेन'नी साथे नथी. टीs:- इदं ह्याध्यात्मिकानामाकूतं यत्-"परिग्रहप्रत्याख्यानं तावच्चतुर्विषयकमेव कार्येन पर्यवस्यति, तदुक्तं-१ से परिग्गहे चउव्विहे पण्णत्ते तं जहा-दव्वओ, खित्तओ, कालओ, भावओत्ति" (पाक्षिकसूत्रम्)। तत्रोपकरणे सति मूर्छात्यागेन भावपरिग्रहप्रत्याख्यानसंभवेऽपि द्रव्यपरिग्रहस्य जागरूकत्वात् तस्य सर्वदा ज्ञात्वाऽऽसेवने लेपसंभव इति-तदिदमाहारेऽपि तुल्यमिति विधवायौवनमिव स्वसमीहिताऽकारितया स्वविडम्बनामात्रमेव परेषां विजृम्भितं, सर्वद्रव्येषु मूर्छात्याग एव कार्य इत्युक्तसूत्राभिप्रायात्। तदुक्तं विशेषावश्यके
२ अपरिग्गहया सुत्तेत्ति जा य मुच्छा परिग्गहोभिमओ।
सव्वदव्वे सु ण सा कायव्वा सुत्तसब्भावो ।। [२५८०] या च "३ सव्वाओ परिग्गहाओ वेरमणं....." इत्यादिनाऽपरिग्रहता सूत्रे प्रोक्तेति त्वया गीयते तत्रापि मूच्र्छव परिग्रहस्तीर्थकृतामभिमतो नान्यः। सा च मूर्छा यथा वस्त्रे तथा सर्वेष्वपि शरीराहारादिद्रव्येषु न कर्तव्येति सूत्रसद्भावः सूत्रपरमार्थो, न पुनस्त्वदभिमतः सर्वथा वस्त्रपरित्यागोऽपरिग्रहतेति सूत्राभिप्रायः तस्मादपरिज्ञातसूत्रभावार्थो मिथ्यैव खिद्यसे त्वमिति। * महा 'यत्'नो मन्वय 'तत्'नी साथे छ. 'तदिदमाहारेऽपि तुल्यम्।' में प्रभारी अन्यछ, भने 'तदुक्तं था 'लेपसंभव इति' सुधान थन 'कात्स्न्र्येन पर्यवस्यति'भा हेतु छ, ते मतावा भाटे 'इति' २०६नो प्रयोगछ. अर्थात् 'इति' २०६ हेतु अर्थ छे.
टार्थ :- 'इदं' या पक्ष्यमा।, आध्यात्मिोनो भाशय छ, ते. माशयने 'यत्' शथी मतावेछ-४ પરિગ્રહપ્રત્યાખ્યાન ચાર વિષયક જ સંપૂર્ણપણાથી પર્યવસાન પામે છે. 'तदुक्तं थी तभा साक्षी भापता छ
१. अथ परिग्रहश्चतुर्विधः प्रज्ञप्तः, तद्यथा-द्रव्यतः क्षेत्रतः कालतो भावतः । २. अपरिग्रहता सूत्र इति या च मूर्छा परिग्रहोऽभिमतः । सर्वद्रव्येषु न सा कर्त्तव्या सूत्रसद्भावः । ३. पाक्षिकसूत्रे - सर्वतः परिग्रहाद्विरमणम.......