________________
११६................. अध्यात्ममतपरीक्षा...............या : २५
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
।
.
.
2051 :- भगवन्तो हि वस्त्रपात्रकार्यकारिलब्धिभाजो निरुपमधृतिसंहननाश्चतुर्सानातिशययुक्ता विनाऽपि वस्त्रपात्रादिकं संयम निर्वोढुं क्षममाणा न कारणाभावात् तदुपादत्ते। केवलं सवस्त्रपात्रो धर्म प्ररूपणीय इति देवेन्द्रेण स्कन्धाहितं देवदूष्यमादाय निष्क्रामन्तीति देवदूष्यवस्त्रावस्थिति यावत्तेप्युपचारतोऽचेलास्ततः परं मुख्यया वृत्त्येति तत्त्वम्।
टोs :- 'भगवन्तो' ५३५२ ॥२५॥नो समाप डोपाने १२६=ASIन प्रयो४ननो समाप डोवाने કારણે, વસ્ત્રાપાત્રકાર્યકારી લબ્ધિને ભજનારા, નિરુપમ વૃતિસંહનનવાળા, ચારે જ્ઞાનથી અતિશયયુક્ત, વસ્ત્રપાત્રાદિ વિના પણ સંયમને વહન કરવા માટે સમર્થ એવા ભગવાન, તેને=વસ્ત્રને, ગ્રહણ કરતા નથી. કેવલ વસ્ત્ર-પાત્ર સહિત ધર્મ પ્રરૂપણીય છે, જેથી કરીને દેવેન્દ્ર વડે સ્કંધ ઉપર સ્થાપિત કરાયેલ દેવદૂષ્યને ગ્રહણ કરીને દીક્ષા લે છે, એથી કરીને દેવદૂષ્ય વસની અવસ્થિતિ સુધી તેઓ પણ=જિનેન્દ્રો પણ, ઉપચારથી અચેલ છે; ત્યારપછી મુખ્યવૃત્તિથી =નિરુપચરિતવૃત્તિથી, (અચેલ છે), એ પ્રમાણે તત્ત્વ છે. અર્થાત્ એ પ્રમાણે અચેલનો विभागछे.
टीड:- जिनकल्पिकस्वयम्बुद्धादयस्तु सर्वकालमुपचरिताऽचेला एव, उपधिद्वयस्य सर्वदा भावात्। अत एव तानुद्दिश्यायमुपधिविभागः -
"१ दुगतिगचउक्कपणगं, णव दस इक्वारस वे बारसगं । एए अठविगप्पा , जिणकप्पे हुंति उवहिस्स" ॥ [निशीथभाष्य-१३९१ ] इति
वचनोक्तो द्रष्टव्यः। तत्र रजोहरणं मुखवस्त्रिका चेति द्विविध उपधिः केषांचिद्, अन्येषां तु कल्पेन सह त्रिविधः, कल्पद्वयेन तु सह चतुर्विधः, कल्पत्रयेण सह पञ्चविधः शक्तिवैचित्र्यात् पात्रमात्रविषयकलब्धिभाजां द्रष्टव्यो। येषां तु वस्त्रमात्रविषयिणी लब्धिस्तेषां रजोहरणं-मुखवस्त्रिका,
२ पत्तं पत्ताबन्धो पायट्ठवणं च पायकेसरिया । पडलाइ रयत्ताणं च गोच्छओ पायनिज्जोगो ॥ [निशीथभाष्य १३९३ इति
गाथयोक्तः सप्तविधः पात्रनिर्योग इत्येवं नवविध उपधिः, तदुभयविषयकलब्धिरहितानां च यथाशक्ति कल्पेन सह दशविधः, कल्पद्वयेन सहैकादशविधः, कल्पत्रयेण तु समं द्वादशविध उपधिर्जेय इति॥२९॥
, दिकत्रिकचतुष्कपञ्चकं नवदशैकादश वै द्वादशकम् । एतेऽष्टविकल्पा जिनकल्पे भवन्त्युपधेः ।। २. पात्रं पात्रबन्धः पात्रस्थापनं च पात्रकेसरिका । पटलानि रजस्त्राणं च गोच्छकः पात्रनिर्योगः ॥
.