________________
શસ્ત્રપરિજ્ઞા ૧-૨ ૧૩. સર્વજ્ઞ ભગવાને આ સર્વ ક્રિયાઓનું જ્ઞાન મેળવી, જીવ હિંસાથી
અટકી, નિર્દોષ જીવન જીવવાને વિવેક સમજાવેલ છે. પરંતુ, લોકો આ ક્ષણભંગુર શરીરને હૃષ્ટપુષ્ટ બનાવી તેને વધુ ટકાવવા, માન-કીર્તિ તથા પૂજા-પ્રતિષ્ઠા મેળવવા માટે, જન્મોત્સવ તથા મૃત્યુ પછી થતા ભેજનસમારંભ નિમિત્ત, વૃદ્ધાવસ્થા તથા મરણથી બચવા માટે અર્થાત્ અમરત્વ મેળવવા કરાતી કાયા કપાદિ ક્રિયાઓ નિમિત્તે,
અથવા મુક્તિ મેળવવાના ઉદ્દેશથી, અજ્ઞાની છે પંચાગ્નિ તપ તથા અભક્ષ્ય ભેજનાદિ દ્વારા જીવહિંસા કરે છે. વળી બીજા અનેકવિધ દુઃખોથી મુક્ત થવા માટે પૃથ્વીકાયના જાની હિંસા થાય તેવા આરંભ-સમારંભ પોતે કરે છે, બીજા પાસે કરાવે છે, અથવા કરનારનું અનુમોદન કરે છે.
પરંતુ તે બધું તેમને માટે અહિતકર અને દુઃખદાયી છે. ૧૪. આ સંસારમાં પૃથ્વીકાય જીવોની હિંસાને અહિતકર સમજતા
એવા કેટલાક ને સર્વજ્ઞભગવાન અથવા તેમના મુનિઓ પાસેથી સત્ય ધર્મનું શ્રવણ કરીને એવું જ્ઞાન પ્રાપ્ત થઈ જાય છે કેઆ આરંભ-સમારંભ કર્મ બંધના કારણરૂપ છે, આ આરંભ-સમારંભ મોહ તથા આસક્તિના કારણરૂપ છે, આ આરંભ-સમારંભ સંસારપરિભ્રમણના કારણરૂપ છે
આ આરંભ-સમારંભ નરકાદિ દુર્ગતિના કારણ રૂપ પણ બને છે. છતાં ઉપર જણાવ્યા મુજબ આહાર, આભૂષા અને માનપાનાદિમાં આસક્ત છે પૃથ્વી સંબંધી આરંભ-સમારંભના કાર્યોમાં પૃથ્વીકાયના જીવોની અનેક પ્રકારના શસ્ત્રો દ્વારા હિંસા કરે છે, સાથે સાથે
તેને આશ્રયીને રહેલા બીજા પણ અનેક જીની હિંસા કરે છે. ૧૫. જંબુ! તે હિંસા કઈ રીતે થાય છે, તે હું વિસ્તૃતપણે સમજાવું છું
કેક માણસ કઈક આંધળા-મૂંગા-બહેરા કે પાંગળા માણસને ભાલા વિગેરેથી છેદન–ભેદન કરે,
કેઈકે તેના પગનું છેદન-ભેદન કરે,