________________
૫. સરોવરનું રૂ૫ક. શંકાશીલ વ્યક્તિ સમાધિ પ્રાપ્ત કરી શકતો નથી. સાધકની ચતુર્ભગી.
સમિથ્થાની વ્યાખ્યા. બીજાને હણનાર આત્મા પોતે જ કર્મોથી હણાય છે ઇત્યાદિ તત્વવિચારણું..
૬. પરિવર્તનશીલ, ક્ષણભંગુર તથા સારહીન આ સંસારમાં અહિંસા. (સંયમધમ) જ સારભૂત છે. માટે સાધકે સમ્યગ્માર્ગનું અવલંબન કરતાં કરતાં અશુભ કિયાઓથી નિવૃત્ત થવું, અને સાંસારિક પ્રલેભનોથી અલિપ્ત રહી, સન્માર્ગે પુરુષાર્થ કર.
“આસક્તિ જ કર્મબંધનું કારણ છે”-માટે આસક્તિ-મૂર્છા–મમતા તજવી. સિહનું સ્વરૂપ
૧. કાચબાની જેમ કેટલાક મૂઢ મનુષ્ય નવા સુખને માટે પ્રાપ્ત થયેલી તક ગુમાવી બેસે છે.
ત્રણેય ઋતુનાં અનેક શીતાદિ કષ્ટ વેઠવા છતાં, જેમ વૃક્ષો પોતાનું સ્થાન. છોડી શકતા નથી, તેમ કુલાચાર અને પૂર્વગ્રહની પકડમાંથી ભલભલા માણસે પણ છૂટી શકતા નથી. અંતે અચાનક રોગો આવી પડે છે અને જીવો પરવશ થઈને દુર્ગતિમાં ચાલ્યા જાય છે. * ૨. “આસક્તિ એ જ સર્વ દુઃખનું મૂળ છે–એવું સમજી મુનિ મેહમાયામાં ન ફસાતાં લીધેલી પ્રતિજ્ઞાનું પાલન કરે. ભગવાને આજ્ઞાપાલનમાં જ ધર્મ કહ્યો છે.
૩. ઉપકરણ અને આહારાદિની લાઘવતાની સાથે મૂછત્યાગનો આશય . હેવો જરૂરી છે.
૪. સંયમ લીધા પછી આત્મશુદ્ધિ કરવી જરૂરી છે. તેથી અહીં કર્મરૂપી મેલને દેવાના ઉપાયોનું દિગ્દર્શન કરાવેલ છે.
વળી સંયમ લીધા પછી પૂર્વના મેહજન્ય સંસ્કારો જાગ્રત થઈને સાધકને વિચલિત કરી શકે છે. માટે સાવધાન થઈને ઈશ્ચિદમન તથા સમભાવપૂર્વક અનાસક્તિ ભાવ કેળવવો જોઈએ..
વિવિધ પ્રકારના સાધકેનું વર્ણન. - ૫ યથાયોગ્ય હિતેપદેશ દ્વારા પરોપકાર કરનાર મુનિ મૃત્યુનું સહર્ષ સ્વાગત કરે તો તે સંસારને પાર પામી જાય છે.