________________
નવ અધ્યયનનુ વિસ્તૃત વિવેચન
પ્રતિજ્ઞા જેવાસાવ, જેવી શ્રદ્ધા અને જેવી નિર્ભાયતાથી સ્વીકારાય તેવાજ ભાવપૂર્વક જોતેપળાય તા જ તે પ્રતિજ્ઞા સકિ નિવડે કોઇ પણ વાદો કે મતા પોતપાતાની દૃષ્ટિએ ખાટા નથી, છતાં તે પૂર્ણ પણ નથી, પરંતુ તેમાંથી જે કાંઈ સત્યાસત્ય હોય તે શેાધવુ અને અન્ય કદાગ્રહી સાધકાને તેનું ભાન કરાવવું. કારણકે વિચાર, અને વિવેક જિજ્ઞાસાના મૂળ પાયા છે. તે પ્રગટથા પછી પરભાવનો ત્યાગ કરી સ્વભાવ તરફ વળવાની પ્રક્રિયા શરૂ થાય છે.
૪૩
પ્રત્યેક સાધકમાં જિજ્ઞાસાવૃત્તિ મુખ્યત્વે હાવાથી તે હ ંમેશાં સત્સંગ તરફ આકર્ષાતા રહે છે. સત્સંગ એ તેના સાધનામાં નંદનવન છે એના શરણમાં જઇને એ સ`શય, ગ્લાનિ અને થાક ઉતારી નાખવા મથે છે, આ સમયે તેનુ હૃદય પ્રેમ અને શ્રદ્ધાથી એટલુ તા તરમાળ હોય છે કે તેણે સ્વીકારેલું શરણુ તે કલ્પવૃક્ષ છે કે કિંપાકવૃક્ષ છે? તે જોવાની અને તપાસવાની તેની અન્વેષક બુદ્ધિ હેાવા છતાં, તેની બુદ્ધિના ઉપયાગ કરવા તે રાકાા નથી. તેથી તે કોઇ દંભીની જાળમાં ન સાઇ જાય અને સાધનામાં લીન રહી પરિપકવ બનતા જાય તે માટે સંગદોષથી ખચવાના કેટલાક નિયમ અહી બતાવ્યા છે, અને તેથી જ અસમાન આચારવિચારવાળા સાધુએ સાથે આહાર-વસ્ત્રાદિ આપવા-લેવાના વ્યવહાર નહિ રાખવાની આજ્ઞા કરી છે. કારણકે-લર્નના ફોષનુળા મત્તિ આ ઉપરથી ધર્મીમાં વિવેકની જ મહત્તા રહેલી છે તેમ સમજવું.
Categ
તક્રિયા આદિ જે ચીજોને સહારે જીવને ખાહ્ય આનંદ તથા પૌદ્ગલિક સુખશાંતિ મળે તે= દ્રવ્ય ઉપધાન
જે તપ અને સયમ દ્વારા જીવને અનંત-ચિરસ્થાયી સુખ મળે તે=ભાવ ઉપધાન
‘અહિંસાનો માગ ભગવાન મહાવીરસ્વામીએ ખતાન્યેા છે’ - એવુ શ્રી સુધર્માસ્વામીએ આચારાંગમાં ઠેર ઠેર જણાવ્યુ છે પરંતુ તે પાથી— માંના રીગણા જેવું નથી.
