________________
૧૮૩. જબ! સંસારની ચંચલતા તથા તે પ્રત્યેની આતુરતા સમજીને,
મા બાપ તથા સગા-નેહીઓના મહમય સંબંધ છેડીને, અને સાચી શાંતિ મેળવવા સાધના માર્ગમાં પ્રવેશ કરીને,
બ્રહ્મચર્યમાં લીન થયેલા કેટલાક મુનિએ કે ગૃહસ્થ : પિતે સ્વીકારેલી ધર્મની જવાબદારીને જાણવા છતાં, પૂર્વના કેઈક કુસંસ્કારે(કમ)ને વશ થઈને
મેહજાળમાં ફસાઈ જાય છે અને સદાચારના માર્ગને છોડી દે છે. વળી, મુનિઓ સાધનામાર્ગમાં આવી પડતા પરીષહે કે પ્રલોભનોને જીરવી ન શકવાથી વસ્ત્ર-પાત્ર-કંબલ તથા રજોહરણાદિ છેડી, ભ્રષ્ટ થઈને કામમાં આસક્ત થાય છે.
આસક્તિપૂર્વક ભાગે ભેગવતાં તે રખડી–રવડીને મરી જાય છે. આ રીતે અલ્પસમયમાં જ આ ક્ષણભંગુર શરીરથી જુદા પડ્યા પછી તે પુરુષને અનંતકાળ સુધી આવી સામગ્રી મળવી મુશ્કેલ છે.
-આ રીતે અનેક પ્રકારના વિદ્ધોવાળા હોવા છતાં, અતૃપ્તિકારક એવા કામમાં અતૃપ્ત તે બિચારા કામાંધ જીને
સંસારનું પરિભ્રમણ ચાલુ રહે છે. ૧૮૪. પરંતુ-કેટલાક સાધકે ધર્મના સ્વરૂપને સમજીને, સ્વીકારીને અને
પ્રથમથી જ સાવધાન રહીને જગતને કેઈપણ પ્રપંચ કે મોહમાયામાં ન ફસાતાં લીધેલી પ્રતિજ્ઞાનું દઢતાપૂર્વક પાલન કરે છે. તથા “આસક્તિ એ જ સર્વદુ:ખનું મૂળ છે.’
–એવું જાણીને, તેને ત્યાગ કરીને તે મુનિ સંયમમાં મગ્ન રહે છે. સાધક સર્વપ્રકારના પ્રપંચેનો તથા આસક્તિને સર્વથા ત્યાગ કરીને, “હું એકલો છું, મારું કઈ નથી”—એ ભાવના ભાવે, તથા પાપ કિયાથી વિરમીને અને દ્રવ્ય-ભાવથી મંડિત થઈને, શાસ્ત્રોક્ત દશ પ્રકારની સામાચારીમાં જયણા પૂર્વક વિચરે. વળી, તે સાધક વસ્ત્રાદિથી અપરિગ્રહી થઈને, તથા દેહ ઉપર પણ નિર્મોહી થઈને,
સંયમમાં ઉલ્લસિત થઈને, પરિમિત આહાર લેવાપૂર્વક સંચમી જીવન વિતાવે.