________________
૧૮૦. તેમનું તથા જયાં રેગેને ઉપદ્રવ નથી એવા દેવાનું પણ દેવ
લોકમાં જન્મ-મરણ થતું હોવાનું જાણીને તથા કર્મોના ફળને દુઃખકર સમજીને, વિવેકી બનવું જોઈએ. અર્ધા–પૂર્વકૃત કર્મોને તપથી ક્ષય કરવું જોઈએ, અને
નવાં કર્મો ન બંધાય એ રીતે સંયમી જીયન જીવવું જોઈએ. હે મુમુક્ષુ! તું આ પણ સાંભળ કે--જ્ઞાનચક્ષુ વિનાની અવિવેકી છ ગાઢ અંધકારવાળા નરકાદિ સ્થાનમાં ઉત્પન્ન થાય છે. ત્યાં કર્મવશ એક કે અનેકવાર ઉત્પન્ન થઈને અતિભયંકર દુખેને અનુભવ કરે છે
એમ જ્ઞાનીઓએ ફરમાવ્યું છે. મુમુક્ષ! આ સંસારમાં બેઈદ્રિયાદિ જીવ, સંજ્ઞી તિર્યંચ પદ્રિય જીવો તથા મનુષ્યો, જલચર છે અને પક્ષી આદિ જ એકબીજા પ્રાણીઓને દુઃખ દે છે. તેથી-આ જગતમાં મહાભયનું વાતાવરણ સર્જાયેલું છે.
તે કારણે જગતમાં જે ખરેખર ! ઘણું જ દુઃખી છે-તે તું જે. છતાં, મનુષ્ય વિષય-ભગોમાં આસક્ત છે. વળી, નિઃસાર–ક્ષણભંગુર શરીર માટે નિર્બળ જીવોની હિંસા કરે છે.
આ સંસારમાં વિવેક-વિચારહીન જીવ પિતે દુઃખી હોવાથી આકુલ-વ્યાકુલ થઈને ઘણાં પાપ કરે છે. તે પાપના ફળસ્વરૂપ ઉપરોક્ત રોગો ઉત્પન્ન થાય છે. માણસ પિતાને દુઃખી જોઈને, તેમાંથી મુક્ત થવા આતુર થઈને, તેના ઉપચાર માટે ઘણા જીવની હિંસા કરે છે. પરંતુ, કર્મક્ષય થયા પહેલાં તે રેગે દૂર થતા નથી તે તું સમજ
માટે હે મુમુક્ષુ! તું આ સાવઘપ્રવૃત્તિથી દૂર રહે. સાવદ્યપ્રવૃત્તિને મહાભયંકર સમજી તું કઈ જીવની હિંસા કરીશ નહિ. ૧૮૧. હે જિજ્ઞાસુ! તું આ વાત ધ્યાનપૂર્વક સાંભળ અને સમજ.
હું તને કર્મક્ષય કરવાને ઉપાય બતાવું છું. આ સંસારમાં ઘણાય છે પતિપતાના કર્માનુસાર, તે તે કર્મોનું ફળ ભેગવવા માટે તે તે કુળમાં માતપિતાના શુક-રજના સંગથી ગર્ભમાં આવી ઉત્પન્ન થયા. ક્રમશ: પરિપકવ વયના થયા અને