________________
૨૦૭
એક અક્ષરના ઉચ્ચાર માત્રથી થાય છે. તે હવે પ્રશ્ન એ ઊભે થાય છે કે અરિહંત-સિદ્ધ અને આચાય --ઉપાધ્યાયસાધુમાં ભેદ હાવા છતાં પાંચે પદ્યનુ ફળ એકસરખુ` કેવી રીતે હોઈ શકે ? પદ્મ ભેદ જે છે તે અવસ્થા અને વ્યવસ્થાના ભેદો છે. અહિત સંચેગી ઠંડી વીતરાગ પરમાત્મા છે. સહ અશરીરી અને વીતરાગ પરમાત્મા છે. જ્યારે આચાય કાસનધૂરા ધારક સચ્ચ વૈરાગી સાધક છે, ઉપાધ્યાય પઠેન પાદન કરાવનાર વૈરાગી સાધક છે અને સાધુ સ્વય સાધના કરનારા, સાધના કરનાર અન્યને સહાયક થનાર તેમજ સાધનાના હશ આપનારા વૈરાગી સાધક છે. આ બધાં વસ્થા અને વ્યવસ્થાના ભેદ છે. પરંતુ ફળપ્રાપ્તિની દૃષ્ટિએ પાંચે પદથી સરખુ ફળ મળી શકે છે. અરિહત અને સિદ્ધના શરથી અને હાજરી-નિશ્રામાં જ કેવલજ્ઞાન થાય અને આચાય-ઉપાધ્યાય-સાધુના શરણથી અને તેમની નિશ્રામાં કેવલજ્ઞાન- મેક્ષપ્રાપ્તિ ન થાય એવું નથી. પાંચેય પદના શરથી અને અરિહંત, આચાય, ઉપાધ્યાય, સાધુના નિશ્રામાં અથવા તે માત્ર શરણથી કેવલજ્ઞાન, વૈક્ષિપ્રાપ્તિનુ કે પછી તેની પૂર્વભૂમિકામાં પુણ્યાનુ ધી પુણ્ય, સમક્તિ દેવતિ અને સવિરતિની પ્રાપ્તિનું ફળ મળી શકે છે. ફળપ્રાપ્તિ અંગે પાંચે પદ્મ સરખું ફળ આપવા સમ છે. આ અંગે મૃગાવતી સાવી અને ચંદનબાળા સાધ્વીજી, ણિ કાપુત્ર આચાર્ય અને પુષ્પચૂલા સાધ્વીજી, ચંડરુદ્રાચાર્ય અને તેમના વિનયી શિષ્ય, ગૌતમસ્વામીજી અને પંદર તાપસના શાસ્ત્રીય દૃષ્ટાંત આપણી પાસે મેજુદ છે. તેથી જ તા ગાયું છે કે....
ગુરુ રહ્યાં છદ્મસ્થ પણ વિનય કરે ભગવાન...’
