________________
૨૦૪
સમજીએ છીએ. પરિણામે તે પર પદાર્થ પૂરતે જ આપણા પ્રેમને સીમિત સાંકડો અને રાંકડે બનાવીએ છીએ. એટલે જ આનંદસ્વરૂપી એવાં આપણે દુઃખી થઈએ છીએ. આનું કારણ આત્માનું અર્થાત્ સ્વ સ્વરૂપનું અજ્ઞાન છે. પોતાના આત્માના સાચા શુદ્ધ સ્વરૂપથી આત્મા અભાન છે. તેથી બેભાન બની, બેફામ બની ભમે છે. ચારે ગતિમાં ફગળાયા કરે છે. આ અજ્ઞાનને કારણે આત્મા દોષનું સેવન કરે છે. તેથી પાપ બંધાય છે અને પરિણામે દુઃખી થાય છે.
ભૌતિક ભોગના સાધનો કરતાં ભક્તા એવા જીવની કિંમત વધારે છે. જીવ કરતા સાપેક્ષ સત્યની કિંમત વધારે છે અને સાપ સત્ય કરતાં નિરપેક્ષ પરમ સત્ય એવાં પરમાત્મ તત્વની કિંમત વધારે છે પરમાત્મ તત્વની એના નામ સ્વરૂપમાં એમ ચારેય સ્વરૂપમાં રક્ષા કરતાં ભૌતિક દુન્યવી સાધન જીવ સ્વયંનો અને સાપેક્ષ સત્યને ભેગ આપવાની તૈયારી રાખવી જોઈએ.
“પરમ પંચ પરમેષ્ઠિમાં, પરમેશ્વર ભગવંત ચાર નિક્ષેપ, થાઈ એનએ નમે શ્રી જિનભાણ.”
ચારે નિક્ષેપણથી ભગવાનને ભજવાં એટલે મતિજ્ઞાનમાં તેને વસમૃતિ ન થાય અને સમૃતિ કાયમ બની રહે. એ ચાર લેટ નીચે પ્રમાણે છે. નામ નિપાથી નામસ્મરણ, સ્થાપના નિક્ષેપથી દર્શન મરણ, દ્રવ્ય નિક્ષેપાથી પરમાત્મ જીવન, કથાશ્રવણ ,મરણ અને ભાવ નિક્ષેપોથી કમક્ષયે (આઠ કર્મના નાશ)થી પ્રગટ થયેલ શુદ્ધ સ્વરૂપ મરણ.
પરમાત્મ તત્વ નિરાલંબન, સ્વાધીન અનૈમિત્તિક અને નિરપેક્ષ એવું પૂર્ણ તત્વ છે. જેમ સે (૧૦૦)ની સંખ્યામાં
