________________
२६८ ક્રોધ માનમાયા-લેભ સંસારમાં ભટકવા સુધી જીવને અનુસરે છે અને નરકગતિના હેતુ છે, તેમને ઉદય થાય છે. ત્યારે ભવ્ય પણ સમ્યકત્વને છોડી દે છે. (૧૯) અનુકમે એક વર્ષ અને ચાર માસ સુધી, બીજા અને ત્રીજા એટલે અપ્રત્યાખ્યાની અને પ્રત્યાખ્યાન કષાયે (ક્રોધ-માન-માયા-લોભ) ટકે છે તે કષાયે અનુક્રમે તિર્યંચ અને મનુષ્ય ગતિના હેતુઓ છે. અને તે કષાચેને ઉદય થાય છે. ત્યારે બન્ને પ્રકારની વિરતિ જીવ વમીદે છે. (૨૦) સંજવલન કષાયનો ઉદય એક પક્ષ સુધી ટકે છે, અને દેવગતિને હેતુ છે. તે સંજવલન કષાયને ઉદય હોય ત્યારે સુલેતરગુણ વિષયક વ્રતાતિચાર થાય છે પણ તેના ઉદયથી સમ્યકત્ત વિગેરે નાશ પામતા નથી યથાખ્યાત ચારિત્ર ન પમાય.
(૨૧) પ્રથમ કષાયના ઉદયથી સમ્યફ વગેરે ધર્મ, પરિણામથી પડીને નંદનમણીયારનામને શેઠ ટુંક વખતમાં 'તિર્યંચ ગતિ પામ્યા. (૨૨) જ્ઞાનાદિ પાંચ પ્રકારના આચાર પાળનાર પૃથ્વી કાયાદિ છે જીવ નિકાયને રહાણ કરવામાં ઉદ્યમી, ઇર્યા આદિ પાંચ સમિતિ વાન અને મને ગુત્યાદિ ત્રણ ગુપ્તિના ધારક એવા, ૩૬ ગુણવાનું ગુરૂ જાણવા. (૨૩) તેવા ગુરૂ પાસે, વિશુદ્ધ ધર્મ પામવાની શુધ બુદિધએ વિધિ સહિત સમ્યક્ત્વાદિ ધર્મ ગૃહસ્થ અંગીકાર કરે.(૨૪) જેમ લેહ વગરના વહાણે સમુદ્રમાં પિતાને તથા બીજાને તારનાર થાય છે. અને બીજા લેહ વાળા થતા નથી; તેમ ભવ રૂપી સમુદ્રમાં લેહ (લાભ) વગરનાજ ગુરૂએ પિતાને અને પરને તારનાર થાય છે. બીજા એટલે લેહ (લાભ) વળા ગુરૂઓ તરનાર થતા નથી.