________________
જોત-જોતામાં જ મુંડન કરેલું માથું સુંદર વાળના જથ્થાથી સુશોભિત થઈ ગયું. લોઢાની હાથકડીઓ અને બેડીઓ સુંદર સોનાનાં આભૂષણોમાં ફેરવાઈ ગયાં. દેવેન્દ્ર પોતે અનેક દેવ-દેવીઓ સાથે ત્યાં હાજર થયાં.
કૌશાંબીના રાજા શતાનીક પણ મહારાણી મૃગાવતી અને બીજાં પરિજનો સાથે ધનાવહ શેઠના ત્યાં પહોંચ્યા. તેમની સાથે દધિવાહનનો અંગરક્ષક પણ હતો, જેને રાજા શતાનીક બંદી બનાવીને લાવ્યા હતા. તેણે ચંદનાને જોતાં જ ઓળખી લીધી અને હૈયાફાટ રુદન કરવા લાગ્યો. જ્યારે શતાનીક તથા મૃગાવતીને જાણ થઈ કે ચંદના મહારાજ દધિવાહનની પુત્રી વસુમતી છે, તો મૃગાવતીએ પોતાની ભાણીને આંચલમાં ભરી લીધી. ઈન્દ્રએ શતાનીકને કહ્યું: “ભગવાન મહાવીરના કેવળી બનવાથી ચંદનબાલા તેમની પ્રથમ શિષ્યા બનશે અને આ જ શરીરથી નિર્વાણ પ્રાપ્ત કરશે.”
મહારાજા શતાનીક અને મહારાણી મૃગાવતી ખૂબ પ્રેમથી આગ્રહ કરીને ચંદનબાલાને પોતાની સાથે રાજમહેલમાં લઈ આવ્યાં. ચંદનબાલા પોતાના ભાવિ જીવનથી સારી રીતે પરિચિત હતી. તે રાજમહેલોમાં રહીને પણ સાધ્વીની જેમ વિરક્ત અને વિતરાગજીવન ગુજારતી હતી. જલદી જ તે દિવસ આવ્યો, જ્યારે ભગવાનને કેવળજ્ઞાન પ્રાપ્ત થયું. ચંદનબાલાએ ભગવાન પાસે દીક્ષા ગ્રહણ કરી અને તેમની પહેલી શિષ્યા બની તથા ભગવાન દ્વારા સ્થાપિત શ્રમણી સંઘની પ્રથમ સંચાલિકા બની. સંઘનું સંચાલન કરતા-કરતા ઘણી જાતની કઠોર સાધનાપૂર્વકની તપસ્યાઓથી પોતાનાં બધાં જ કર્મોનો ક્ષય કરીને ચંદનબાલાએ નિર્વાણ પ્રાપ્ત કર્યું.
( પાર્શ્વનાથ અને મહાવીર : શાસન-ભેદ ) પહેલા તીર્થકર ભગવાન ઋષભદેવે પાંચ મહાવ્રતોનો ઉપદેશ આપ્યો. તેમના પછી અજિતનાથથી પાર્શ્વનાથ સુધીના બાવીસ તીર્થકરોએ ચાતુર્યામરૂપી ધર્મનો બોધ આપ્યો. તેમણે અહિંસા, સત્ય, અચૌર્ય અને બહિસ્તાતુ-આદાન-વિરમણ એટલે કે આપ્યા વગરની બાહ્ય વસ્તુઓના ગ્રહણનો ત્યાગરૂપી ચાર યામવાળો ધર્મ બતાવ્યો. પાર્શ્વનાથ પછી જ્યારે મહાવીરનો ધર્મયુગ આવ્યો તો તેમણે ફરી અહિંસા, સત્ય, અચૌર્ય, બ્રહ્મચર્ય અને અપરિગ્રહરૂપી પાંચ મહાવ્રતોનો ઉપદેશ આપ્યો. આ રીતે બંનેનાં વ્રત-વિધાનમાં સંખ્યાનો ફેર હોવાથી આ પ્રશ્ન ઊઠવો સ્વાભાવિક છે કે આવું કેમ? ( ૩૮૦ 96969696969696969696969696969 જૈન ધર્મનો મૌલિક ઇતિહાસ |