________________
મળ્યો, જે બજારમાં ન ચાલ્યો. ગોશાલકના મન પર આ ઘટનાની એ અસર પડી કે તે નિયતિવાદનો ભક્ત બની ગયો. “ભગવતીસૂત્ર'માં ઉપર જણાવેલ ભવિષ્યવાણીનો ઉલ્લેખ નથી મળતો.
ચાતુર્માસ પૂરા થવાથી ભગવાને નાલંદાથી વિહાર કર્યો. અને કોલ્યાગ સન્નિવેશમાં બહુલ બ્રાહ્મણને ત્યાં છેલ્લા માસખમણનાં પારણાં કર્યા.
જ્યારે ભગવાને નાલંદાથી પ્રયાણ કર્યું તો ગોશાલક ભિક્ષા માટે બહાર ગયો હતો. પાછા ફર્યા બાદ જ્યારે તંતુવા(એકસૂત્ર) શાળામાં ભગવાનને ન જોયા તો પોતાનાં કપડાં, કુંડિકા, ચિત્રફલક વગેરે વસ્તુઓ બ્રાહ્મણોને આપી દીધી અને મુંડન કરાવીને ભગવાનની શોધમાં નીકળી પડ્યો. પ્રભુને શોધતા-શોધતા તે પણ કોલ્લાગ પહોંચ્યો. લોકોના મોઢે બહુલ બ્રાહ્મણના દાનનો મહિમા સાંભળ્યો તો તેને વિશ્વાસ થઈ ગયો કે આ ભગવાનના તપનો જ પ્રભાવ હોઈ શકે છે. કોલ્યાગની બહાર પ્રણીત-ભૂમિમાં તેણે ભગવાનનાં દર્શન કર્યા. આનંદવિભોર થઈને તેણે પ્રભુને પ્રણામ કર્યા અને બોલ્યો : “આજથી આપ મારા ધર્માચાર્ય છો અને હું આપનો શિષ્ય છું.” ખૂબ આગ્રહ કરવાથી ભાવિભાવને જાણતા હોવા છતાં પણ ભગવાને ગોશાલકની પ્રાર્થના સ્વીકારી. ગોશાલક છ વર્ષ સુધી ભગવાનની સાથે રહ્યો.
(સાધનાનું ત્રીજું વરસ ) કોલ્લા-થી વિહાર કરીને પ્રભુ ગોશાલક સાથે સ્વર્ણખલ તરફ ચાલ્યા. રસ્તામાં કેટલાક ગોવાળો ખીર બનાવતા મળ્યા. ગોશાલકનું મન ખીર જોઈને ઝૂમી ઊઠ્યું. તેણે કહ્યું : “ભગવન્! થોડો વખત રોકાય જઈશું, તો ખીર ખાઈને જઈશું.” સિદ્ધાર્થ દેવે કહ્યું: “હાંડલી ફૂટી જવાથી ખીર બનતાં પહેલાં જ ધૂળમાં મળી જશે.” ગોશાલકે ગોવાળોને સાવધાન કર્યા અને ખીર માટે રોકાઈ ગયો, પણ ભગવાન આગળ પ્રયાણ કરી ગયા. બધી જ સાવચેતી રાખવા છતાં પણ ચોખા ફૂલી જવાથી હાંડલી ફૂટી ગઈ અને ખીર ધૂળમાં પડી ગઈ. ગોશાલક પોતાનું નાનકડું મોઢું લઈ આગળ વધીને મહાવીર પાસે પહોંચ્યો.
ત્યાર બાદ ભગવાન બ્રાહ્મણ ગામ પધાર્યા. ગામ “નંદ અને ઉપનંદ નામની બે વિશિષ્ટ વ્યક્તિઓનાં નામથી બે ભાગમાં વહેંચાયેલું હતું - નંદપાટક અને ઉપનંદપાટક. ભગવાન મહાવીર નંદપાટકમાં નંદને ત્યાં ૩૧૨ 9999999999999999] જેન ધર્મનો મલિક ઇતિહાસ |