________________
નક્ષત્રમાં સંપૂર્ણ પાપોને પરિત્યાગીને સિદ્ધની સાક્ષીથી દીક્ષિત થયા. દીક્ષા ગ્રહણ કરતા જ એમને મન:પર્યવજ્ઞાન પ્રાપ્ત થયું. બીજા દિવસે શ્વેતપુરના રાજાને ત્યાં પ્રભુનું પરમાશથી પારણું થયું. દેવોએ પંચદિવ્યોને પ્રગટ કરી દાનનો મહિમા બતાવ્યો.
૪ માસ સુધી વિવિધ કષ્ટોને સહન કરીને તેઓ ગ્રામાનુગ્રામ વિચરણ કરતા રહ્યા. પછી એ જ ઉદ્યાનમાં આવી પ્રભુ ક્ષપકશ્રેણી પર આરૂઢ થઈ શુક્લધ્યાનથી ઘાતકર્મોનો ક્ષય કરી માલૂર વૃક્ષની નીચે કારતક શુક્લ તૃતીયાના મૂળ નક્ષત્રમાં કેવળજ્ઞાનની પ્રાપ્તિ કરી. કેવળી થઈ સમવસરણમાં પ્રભુએ ધર્મોપદેશ આપ્યો અને ચતુર્વિધ સંઘની સ્થાપના કરી ભાવ-તીર્થકર કહેવાયા.
પ્રભુના ધર્મપરિવારમાં ૮૮ ગણધર, ૭૫૦૦ કેવળી, ૭૫૦૦ મનઃપર્યવજ્ઞાની, ૮૪૦૦ અવધિજ્ઞાની, ૧૫૦૦ ચૌદપૂર્વધારી, ૧૩૦૦૦ વૈક્રિયલબ્ધિધારી, ૬૦૦૦ વાદી, ૨૦૦૦૦૦ સાધુ, ૧૨૦૦૦૦ સાધ્વીઓ, ૨૨૯૦૦૦ શ્રાવક અને ૪૭૨૦૦૦ શ્રાવિકાઓ હતાં.
૧ લાખમાં થોડાં ઓછાં પૂર્વ સુધી સંયમનું પાલન કરી જ્યારે પ્રભુએ પોતાનો આયુકાળ નજીક જોયો તો એક હજાર મુનિઓની સાથે સમેત શિખર ઉપર ૧ મહિનાના અનશન ધારણ કર્યા. પછી યોગ નિરોધ કરીને ૪ અઘાતી કર્મોનો ક્ષય કરી ભાદરવો કૃષ્ણ નવમીએ મૂળ નક્ષત્રમાં સિદ્ધ, બુદ્ધ ને મુક્ત થઈ નિર્વાણ પ્રાપ્ત કર્યું. કહેવામાં આવે છે કે કાળદોષના કારણે સુવિધિનાથ પછી શ્રમણધર્મનો વિચ્છેદ થઈ ગયો હતો અને શ્રાવક લોકો ઇચ્છાનુસાર દાન આદિનો ઉપદેશ આપવા લાગ્યા હતા. સંભવ છે કે એ કાળ બ્રાહ્મણ સંસ્કૃતિના પ્રચારપ્રસારનો પ્રમુખ સમય રહ્યો હોય. દ્વાદશાંગીનો વિચ્છેદ પણ એનું એક કારણ માનવામાં આવે છે.
| ૧૧૦ 369696969696969696969696969696963 જૈન ધર્મનો મોલિક ઇતિહાસ