________________
નાનાષ્ટક
૧૪
(બીજું) ભાવપ્રત્યાખ્યાન સમ્ય ચારિત્રરૂપ હેવાથી અવશ્ય માણસાધક છે એમ જિનેશ્વરેએ કહેલું છે; કારણે કે તે દ્રવ્યપ્રત્યાખ્યાનથી વિપરીતરૂપ છે. जिनोंक्तमिति सद्भक्त्या ग्रहणे द्रव्यतोऽप्यदः । बाध्यमानं भवेद्भावप्रत्याख्यानस्य कारणम् ॥ ८ ॥ - “જિનદેવે કહેલું છે” એવી ભક્તિપૂર્વકનું ખંડિત થતું પ્રત્યાખ્યાન દ્રવ્યરૂપે ગ્રહણ કરવામાં આવે તો પણ તે ભાવપ્રત્યાખ્યાનનું કારણ બને છે.
[૮]
ज्ञानाष्टकम्
विषयपतिभासं चात्मपरिणतिमत्तथा । तत्त्वसंवेदनं चैव ज्ञानमाहुमहर्षयः
મહર્ષિઓએ જ્ઞાન ત્રણ પ્રકારનું કહેવું છે, (૧) વિષયપ્રતિભાસરૂપ(૨)આત્મપરિણતિમ તથા (૩)તત્વસંવેદનરૂપ[૧] विषकण्टकरत्नादौ बालादिपतिभासवत् । विषयप्रतिभासं स्यात् तद्धेयत्वायवेदकम् ॥२॥
જેવી રીતે બાળકને વિષ, કંટક, રત્ન વગેરેનું તેના ગુણદોષના ભાનવિનાનું સ્થૂલ-ઉપલક) જ્ઞાન થાય છે. તેવી રીતે (વસ્તુમાં રહેલ) હેય (ઉપાદેય) વગેરે ગુણોના ભાન-શાન રહિત વસ્તુનું (સામાન્ય-સ્કૂલ-ઉપલક) જ્ઞાન તે વિષય પ્રતિભાસરૂપ શાને. . •