________________
રણને શરણ થશે. આમ બને પ્રિય શિષ્યને બૌદ્ધો દ્વારા નાશ થયે. ભાણેજ તેમજ શિષ્યોને નાશ અને જૈન ધર્મની રહીયણા નજર સમક્ષ આવી ઊભાં રહ્યાં. અકષાયી અણગાર કષાયની જાજ્વલ્યમાન મૂર્તિ બની ગઈ. તે જ ક્ષણે તેમણે ત્યાંના કુલપતિને હરાવી તેને નાશ કરવાનો નિર્ણય કર્યો અને ત્યાંથી બૌદ્ધ નગર તરફ વિહાર કર્યો. વચ્ચે સૂરપાળ રાજાની રાજધાનીમાં રોકાયા અને ત્યાંથી શાસ્ત્રાર્થ માટે બૌદ્ધાચાર્યને કહેણ મોકલાવ્યું. બૌદ્ધાચા ઉન્મત્તભાવે ઉત્તર મોકલાવ્યું કે અમેને શાસ્ત્રાર્થ કરવાનું એકજ શરતે મંજુર છે કે જે હારે તેને તેલની ઉકળતી કડાઈમાં તેમ કરવામાં આવે. શ્રી હરિભદ્ર એ શરત મંજુર રાખી. સૂરપાળ રાજાના દરબારમાં સભાપતિ અને શ્રોતાગણની ભરચક હાજરી વચ્ચે પહેલેથી નકકી કરેલ રીત મુજબ શાસ્ત્રાર્થ શરૂ થયે. બૌદ્ધ કુલપતિએ પૂર્વ પક્ષ કરતાં ક્ષણિકવાદનું સ્થાપન અને સમર્થન કર્યું. હવે ઉત્તર પક્ષ કરવા હરિભદ્રસૂરિ ઊઠયા અને તેમણે સૌના આશ્ચર્ય વચ્ચે ક્ષણિકવાદનું
૧. અહીં પ્રબંધકોશકાર જુદા પડે છે તેઓ કહે છે કે ગુર પાસે પહોંચતાં પહેલાં જ રાત્રે દરવાજા બંધ થઈ જવાને કારણે પરમહંસ બહાર દરવાજા પાસે સૂતો હતો અને બૌદ્ધ રાજાના સિપાહીઓએ આવીને તેને શિરચ્છેદ કર્યો. હરિભદ્રને ખબર પડતાં જ તેમણે તેલની કડાઈઓ ઉકળવી અને આકાશ ભાગે પક્ષોના રૂપમાં બૌદ્ધ સાધુઓને ખેંચી લાવીને હેમવા લાગ્યા. ગુરુને આ વાતની ખબર પડતાં તેમણે ચાર ગાથાઓ આપીને બે સાધુઓને મોકલ્યા. હરિભદ્રને ક્રોધ શો અને પ્રાયશ્ચિત્તરૂપે ૧૪૪૦ ગ્રંથ રચ્યા.
