________________
પ્રકીર્ણ
૧૯પ સુગ્ય સ્થાનની ચેખવટ છે. આ સર્વ વિશિષ્ટ ખ્યાલે છે, પ્રત્યેક બરાબર અલગ છે, અને પૃથક્કરણ કરીને અલગ તરીકે સમજી લેવા જેવા છે. નિબંધની મર્યાદા અને ઉદ્દેશ
કર્મબંધના પ્રકારે પૈકી કર્મની પ્રકૃતિ કેવી હોય, કર્મના ભેદ કેટલા હોય, તેનાં બંધનનાં કારણે કેવા હેય અને ફળ આપે ત્યારે તેનાં પરિણામે કેવા થાય તેને અહીં સામાન્ય ખ્યાલ આપવામાં આવ્યું. પ્રત્યેક કર્મની સ્થિતિ કેટલી હોય, તેની ગાઢતામંદતા કેવી હોય, તેની પિતાની પ્રદેશસંખ્યા કેવી કેટલી હોય તેને વિચાર અન્ય પ્રસંગે કરીશું.
ગાઢ મિથ્યાત્વ રૂપ અંધકારથી વિકાસકમમાં આગળ વધતાં કર્મબંધન કેટલાં થાય, ઉદયમાં આવે ત્યારે તેની પ્રકૃતિએ કેટલી હેય, કેટલીક વાર ખેંચી લાવી કર્મને કેમ ભેગવી શકાય છે, અને અંદર કેટલાં કર્મો પડયાં રહે છે, તે આખે બંધ, ઉદય, ઉદીરણ અને સત્તાને ગુણસ્થાનને અંગે વિચાર અન્ય કઈ પ્રસંગે કરીશું. અહીં તે માત્ર કર્મની પ્રકૃતિને, તેના હેતુઓને અને તેની વિવિધતાને વિચારી ગયા. કર્મને આત્માની લેડ્યા સાથે સંબંધ, એમાં થતાં સંક્રમણ-ફેરફારે, લેડ્યાસ્થાને વગેરે ખૂબ રસપ્રદ બાબતને માનસશાસ્ત્રની નજરે વૈજ્ઞાનિક પદ્ધતિએ સમજવા જેવી છે, તે પર અનેક ગ્રંથ રચાયા છે. એ વાંચવાની પ્રેરણું કરી, અન્ય કોઈ તક મળે તે તરફ નજર દોડાવવાની ભાવના કરી, વ્યક્ત કરી, અત્ર માત્ર કર્મની સાદી ઓળખાણ રજૂ કરી છે. એટલું જણાવી આ અત્યંત આકર્ષક વિષય સમજવા જે એટલું દિગ્દર્શન કરવામાં સંતોષ માન્ય છે. છેવટે એટલું જણાવવું યથા
ગ્ય થશે કે અહીં જે કર્મને પરિચય આપવામાં આવ્યું છે તે તન પ્રાથમિક છે, જિજ્ઞાસા ઉત્પન્ન કરવાના હેતુથી આવે છે, અને એક રીતે જણાવીએ તે માત્ર ચંચુપ્રવેશ જેટલે જ છે. એના પરના વિશેષ ગ્રંથ વાંચવા ગ્ય છે, ઉપલબ્ધ છે અને
