________________
ઉપસ’હાર
૧૯૩
શકે તેમ જ વસ્તુના લાભ થયેા હાય તે ખાઈ કે ભાગવી ન શકે, એને ઉત્તમ વસ્તુ ભાવે પણ નહિ, એ રાગમાં સખડાઇ વસ્તુ ખાઈ ભોગવી શકે નહિ. અનગળ ધનના ધણી મસ્મણ શેઠના નસીખમાં માત્ર તેલ ને ચાળા હતા. એ ખીજી ચીજ ખાઈ જ શકે નહિ. જીવ જો શક્તિના ઉપયાગ અશુભ કામમાં કરે તે તે ભવાંતરે દીનદુઃખી, ક્ષયના રાગી, મરવા વાંકે જીવનારા, દમલેલ થાય અને ખાં ખાં કરતા જન્મારો પૂરા કરે. સાધનસંપત્તિ હાા છતાં ચૈાગ્યને દાન ન આપવાથી દાનાંતરાંય, કાળા બજાર કરનાર લાભાંતરાય, સ્ટાફના કે ઘરના માણસની વૃત્તિ કે રહેઠાણુની દરકાર ન કરનાર ભાંગાંતરાય, ભિક્ષુકને ટટળાવનાર ઉપભાગાંતરાય અને બળ—શક્તિના ઉપયાગ જીવઘાત માટે કરનાર વીર્યંતરાય ક બંધ
કરે.
આ રીતે પ્રાણી ક બંધન કરે છે. એના પ્રકારો તે પાર વગરના છે. પ્રત્યેક ક્રિયા અને ક્રિયા વખતની માનસિક અને આત્મિક ભાવવૃત્તિ નવાનવા પ્રકારનાં કર્મોના મેળ મેળવે છે. આના વિભાગો અને વગી કરણાના પાર આવે તેમ નથી.
૧૩