________________
ચંદનબાલા
[૪]
પિતાનું એકનું એક અંગે વીંટવાનું વસ્ત્ર ઉતારીને ભિક્ષુ પાસે ધરે છે. ભિક્ષુને મનોરથ તે દિવસે ફળે છે. જૂના જીર્ણ વસ્ત્રને માથે ચડાવીને, આનંદપ્રફુલ વદને તે પિતાના સ્થાને પાછો ફરે છે. એને અભિગ્રહ એ રીતે પાર પડે છે.
આ ભિક્ષુઓ, શ્રમણે અને તપસ્વી મુનિઓ એ રીતે વૈભવ-વિલાસમાં ગરકાવ થએલા સંસારીઓને ત્યાગ અને દાનની સમ્યગદષ્ટિ આપવા મથતા હતા. એશ્વર્ય જેમ પુષ્કળ હતું તેમ દાન-દક્ષિણની પણ એ સમયે ન્યૂનતા નહતી. ઉભરાતી સમૃદ્ધિમાંથી એકાદ બે દાનપુણ્યમાં ખચાય તે સહેજે તરી જવાય, પરલેકનું ભાતું બંધાય એમ તેઓ માનતા. પેટ ભરીને જમી લીધા પછી કઈ ભૂખ્યા તરસ્યાને થોડાં વધેલાં આહાર-પાણી આપ્યાં હોય તે ઉભયનું
લ્યાણ થઈ જાય-પરોપકાર તે થાય જ, એમ માની ઘણાંખરાં પોતાનાં ઘરનાં બારણાં સાધુ-મુનિ કે અતિથિ માટે ઉઘાડાં જ રાખતાં. પણ વિશ્વગુરુ જેવા આ તપસ્વીઓને એટલેથી જ સંતોષ નહતા. તેઓ તે ક્રમે કમે સર્વસ્વના ત્યાગની, પ્રિયમાં પ્રિય વસ્તુના દાનની લેકે પાસેથી અપેક્ષા રાખતા. ત્યાગ તેમજ દાનની યથાર્થ દષ્ટિ તેમને આપવા માગતા. અશકય અથવા અસાધ્ય જેવા લાગતા આ અભિગ્રહોમાં આત્મવિકાસ તેમજ લેકશિક્ષણને આ જ કંઈક ઊંડે હેતુ હે જોઈએ.
તે દિવસે કૌશાંબીના રાજાના માનીતા મંત્રી સુગુપ્ત
