________________
ચુંદનબાળા
[ ૩૭ ]
સંઘ લગભગ એક જ યુગધર્મ અને શ્રમણસંસ્કૃતિની એ પ્રાણવાન શાખાઓ હતી. એ રાજકુંવરીઓની અદ્ભુત અને રોમાંચક આહૂતિમાંથી જ જાણે કે એ દીપશીખાઓ પ્રકટી અને દેશ-દેશાંતરમાં તેનો પ્રકાશ ફરી વળ્યો
બૌદ્ધોના ભિક્ષુણીસંઘના સબંધમાં એમ કહેવાય છે કે મહાપ્રજાપતિ ગોતમી કે જે ગોતમ બુધ્ધનાં સાંસારિક સગપણને અંગે માશી અને સાવકી મા ગણાતાં હતાં તેમણે ગૌતમ બુદ્ધ પાસે ધમપધમાં પ્રવેશવા અરજ કરેલી ત્યારે ગૌતમદેવે એના ઇનકાર કર્યો હતા. કપિલ– વસ્તુમાં એ વાત થઈ ગયા પછી એક દિવસે વળી મહાપ્રજાપતિ, વશાલીમાં ખુદેવ પાસે આવ્યાં. એ વખતે એમના દેખાવ, કોઇપ્ણ માનવીના અંતરમાં યા અથવા અરેરાટી ઉપજાવે તેવા હતા. મહાપ્રજાપતિ ગૌતમીએ માથાના વાળ મુંડાવી નાખ્યા હતા—ચાલી ચાલીને એમના પગ સૂઝી ગયા હતા. શરીર ધૂળથી રગઢેળાઈ ગયું હતું અને નિત્ય પ્રસન્ન રહેવાવાળા માં ઉપર ઉદાસીનતાની ગાઢ શ્યામતા ફરી વળી હતી. ગૌતમ બુદ્ધના પટ્ટશિષ્ય જેવા આનંદ ભિક્ષુએ એ દૃશ્ય જોયું અને આવા દીન-કંગાળ વેષનુ કારણ પૂછ્યું. મહાપ્રજાપતિ ગૌતમીએ ખુલાસેા કર્યા: જ્યાં સુધી ગૌતમબુદ્ધ એમના ધર્મ માર્ગમાં દીક્ષા લેવાની અનુમતિ નહિ આપે ત્યાં સુધી પેાતાને ચેન કે આરામ નહિ મળે.
કેટલીક મુશ્કેલીને અંતે ગૌતમબુદ્ધને આન ંદે સમજાવ્યા અને મહાપ્રજાપતિને ભિક્ષુણીસંઘનું બીજ
