________________
માતા દેવાનંદા [૯] ઉજાળતા, વિવિધ તપ અને જ્ઞાનાશ્ચયન કરતાં, કેવળજ્ઞાન પામી, જીવનની છેલ્લી સિરિષ-મુક્તિને વરે છે.
(૨) માતા દેવાનંદાને પૂજનારી સુનંદાની વાત તમે સાંભળી છે? દક્ષિણમાં કર્ણાટકમાં જ્યારે જિન ધર્મની ધજા રાજમહેલે ઉપર ફરકતી ત્યારે કાનડી સાહિત્યને જૈન સાહિત્યસ્વામીઓએ ખૂબ રસતરબળ બનાવેલું. જૈન ઈતિહાસ અને કથાનુગના પાત્ર ઉપર ભક્તિ અને પ્રતિભાનાં પ્રકાશ કિરણ પડેલાં. ભૂલાયેલા પાત્રને પણ એ સાહિત્યે સજીવ બનાવેલાં. માતા દેવાનંદાની ભકિત-પૂજા કરનાર સુનંદાની એવી જ એક વાત ઉતારું.
દધિમુખ પર્વતના શિખર ઉપર એક રમણીય દેરાસર હતું અને દેરાસરની પાસે જ એક જૈન આશ્રમ હતે. આશ્રમમાં શ્રાવિકા રહીને જ્ઞાનાર્જન સાથે તપ-સંયમની તાલીમ મેળવતી. પ્રેમાનંદા આ આશ્રમની મુખ્ય અધિકારિણી હતી. ગળથુથીમાંથી જ પ્રેમાનંદાને ત્યાગ-વિરાગના સંસ્કાર મળ્યા હતા. જન્મથી એ તપસ્વિની હતી. તે પિતે ક્રિયાકાંડમાં જેવી ચૂસ્ત હતી તેવી જ બીજી બહેને પાસે કડક નિયમપાલન કરાવતી. સાંસારિક વસ્ત્રોમાં, સાંસારિક પદ્ધત્તિએ આશ્રમમાં રહેવા છતાં દરેક બાઈ બની શકે એટલા અણિશુદ્ધ આણુવ્રત પાળવા મંથન કરતી. ક્રમે ક્રમે મહાવ્રત સુધી પહોંચવાની સૌની મહત્વાકાંક્ષા રહેતી.
એ આશ્રમમાં સુનંદા શ્રાવિકા પ્રેમાનંદાના જમણું