________________
[ ૧૯૬ ]
મહાદેવીએ
આળાટતી; છતાં એક દિવસ એવા ઊગ્યે કે જે દિવસે ચેલણા અને શ્રેણિકની દુર્દશા અને દેવ જોઈને, રસ્તે જતા રંકને પણુ અરેરાટી છૂટયા વિના ન રહે. સુખ, શાંતિ, સહિસલામતીની પરાકાષ્ઠાની પળેામાં જ એ ભદ્રિક દંપતીના શીરે અણુધારી, કારમી આફતની ઝડો વરસી પડી.
ઉચાટ, આફત કે નજીવા સંતાપ ડાકિયુ કરી શકે એવાં બધાં ખારી-ખારણાં મધ હતાંઃ પ્રયત્નપૂર્વક અધ કયાં હતાં એમ નહિ પણ સ્વાભાવિકપણે જ શ્રેણિક અને ચેલણા કરતા એક અભેદ્ય દુર્ગ રચાઇ ગયા હતા. અને શરીરે તંદુરરત હતાં, ઉલ્લાસમય હતાં. દુશ્મના પણ એમની સરળતા, ભક્તિપરાયણુતા મુક્તક કે પ્રશ’સતા. કાઇ રાગ નહોતા, કઇ વિરોધી નહાતા, કાઇને એમની ઇર્ષા કે અદેખાઇ આવે એવું પણ નહાતુ, છતાં શ્રણિકના પેાતાના જ રાજમહેલમાં એક ખૂણે છૂપા વિદ્નેહની ઊડતી ચીણગારી આવી ચડી. શ્રેણિક એ આગમાં સપડાયા અને ચેલણા પણ એની ઊની જવાળાઓમાંથી ખચી ન શકી.
ભદ્રબાહુ અને વરાહમિહિરના સંબંધમાં એવી એક વાત પ્રચલિત છે કે વરાહમિહિર માટે રાજમાન્ય પંડિત હતા. જ્યાતિષશાસ્ત્રમાં એના જેવા પારગામી હજી કાઈ થયા જાણ્યા નથી. એણે પેાતાના ખેટના એકના એક પુત્રનું આયુષ, યથાશાસ્ત્ર કુ’લી માંધી-તપાસી સે વર્ષનું કહેલું : પેાતાની ગણનામાં કાના-માત્રને પણ ક્રૂર નથી એમ ગર્વપૂર્વક ઉચ્ચારેલ. ભદ્રબાહુસ્વામીને