________________
[ ૧૮૬] મહાદેવીએ
વળી થોડી વારે ચેલણાએ પાસું ફેરવ્યું અને છાતી ઉપર હાથ પડતાં બાળક ભયભીત બનીને ચીસ પાડે તેમ શેલણા આકંદ કરતી હોય તેમ બેલી ઊઠી: “અરે રે! કેમળ દેહ ઉપર વ્યથાને આ કે અસહા ભાર છે?”
શબ્દ અને તેને અર્થ પૂરે સમજાયે હશે કે નહિ તે તે કોણ જાણે, પરંતુ પવિત્રતા અને એકનિષ્ઠતાને પહેરેગીર શ્રેણિક રાજા એટલું તે એ પ્રકંપ અને ગભરાટ ઉપરથી જોઈ શકો કે “ચેલણાનું મન અત્યારે પતિમાં નથી–બીજે ક્યાંક ભટકે છે. આ વિહવળતા-આ ભય એને જ લીધે છે. ચેલણ પવિત્ર નથી–પતિવ્રતા તે નથી જ.”
પટરાણીના આસનેથી ચેલણા ભ્રષ્ટ થવી જ જોઈએ એવા નિર્ણય ઉપર આવતાં શ્રેણિકને વાર ન લાગી. એને પૂછવાની કે હકીકત સાંભળવાની પણ જરૂર ન જણાઈ. સ્ત્રીને સંપત્તિ માનવા યુગ પ્રાયઃ પૂરે થયો હતે. સ્ત્રીઓમાં પણ વ્યક્તિત્વ છે, સ્ત્રીઓ પણ અનંત શક્તિની અધિકારિણી છે એમ ભ૦ મહાવીર ભાર મૂકીને કહેતા. ચાર મહાવ્રતને બદલે પાંચ મહાવ્રતની ભેજના કરવામાં એમને એ જ ઉદ્દેશ હતે. એટલે કે પહેલાં પરિગ્રહના ત્યાગમાં અર્ધાંગનાને જે ત્યાગ સમાઈ જતું હતું તેને બદલે ધન-દેલત અને માલમિલકતની કેટીમાંથી સ્ત્રીને છૂટી પાડી ભગવાને પિતે જ સ્વતંત્ર વ્યક્તિત્વ આપ્યું હતું. લેકસમુદાયમાં એ વાત પ્રચાર પામતી જતી હતી. શ્રેણિક મહારાજા તે હજુ યે સ્ત્રીને અંગત મિલકત જેવી જ ' માનતા
