________________
સુજયેષ્ઠા ને ચેલણ
[ ૧૮ ]
“એમને એટલે કે ને ?” શ્રેણિકના શંકાશીલ હૈયા ઉપર જાણે કે કેઈએ ખંજર ભેંકી દીધું ! ઊંઘમાં પણ આ ચેલણ કેઈ પરપુરુષને સંભારે છે, ઊંઘના આવેશમાં પોતાના કેઈ પ્રિયતમને જાણે કે સંબંધે છે. પિતાના પતિ સિવાય બીજાનું ચિંતન કરનાર આ ચેલણ ખરેખર કુલટા જ હેવી જોઈએ. મારી ઉપરને એને પ્રેમ દંભાચાર છે. હું જ એ મૂખ કે એના કપટી નેહને મેં સાચે દાંપત્ય નેહ માની લીધે.
શ્રેણિકને આખી રાત ઊંઘ ન આવી. એ પિતે અનેક સ્ત્રીઓને સ્વામી હતે. દરેકની પાસેથી એકનિષ્ઠ સ્નેહની આશા રાખતો. તેમાંયે જે સ્ત્રી પિતાની અધિકાધિક નેહપાત્રી અને માનનીય હોય તેની પાસેથી તે તે વધુ માં વધુ વફાદારી અને શુદધ કંચન જેવા પાતિવત્યની અપેક્ષા રાખે એ સ્વાભાવિક છે. પણ જેને સ્નેહ હંમેશા વહેંચાતો જ રહ્યો છે, પલટાતો જ રહ્યો છે અને જે ચંચળ ચિત્ત કયાંય કરીને ઠામ બેસવાની હંમેશા ના સંભળાવે છે તે અતિ ઊંડા ગહન સ્નેહશાસ્ત્રના રહસ્ય સમજવાને દાવો કઈ રીતે કરી શકે ? ચંચળ મનમાં શંકાઓ અને કુતર્કોને ફાલ ન ઊતરે તે બીજું શું કરે? શ્રેણિક પોતે ભલે એ યુગના લોકાચારને આધીન હોય, પણ જે અંતરથી એકનિષ્ઠ પ્રેમી ન બની શકો હોય તે તેને એ એકનિષ્ઠ પ્રેમ બદલામાં માગવાને શું અધિકાર હેઈ શકે ? ચેલણ જેવી પવિત્ર સન્નારી વિષે પણ એના હદયમાં કુશંકા પ્રકટે અને એ રીતે પિતે જ પિતાની ચંચળતાની છૂપી અછૂપી વેદના કિંવા સજા વેઠે એમાં કઈ શું કરે?
