________________
સુચેષ્ઠા ને ચલણા [ ૧૮૩ ] તંબુમાં બેસારી ધ્યાનને પ્રયોગ બતાવવાને આગ્રહ કર્યો. ભલી-ભેળી રાજમહેલની નારીને છેતરવી એ તો એમને મન રમતવાત હતી. તાપસેએ તે કબૂલ્યું અને ધ્યાનમાં બેસી ગયા–એમના કહેવા પ્રમાણે એમણે બ્રહ્મલેકની-દેવકની સફર શરુ કરી દીધી. હવે ચેલણુએ તંબુના એક છેડે આગ સળગાવી. ધ્યાનનું નાટક કરનારા એ તાપસેએ આગને નજીક આવતી જોઈ, જીવને તરત જ પાછે બોલાવી લીધું અને મૂઠી વાળીને ત્યાંથી નાસી છૂટયા.
શ્રેણિકે જ્યારે ચેલણાને ઠપકે આપવા માંડે ત્યારે ચેલણએ સહેજ હસતાં જવાબ આપેઃ
મેં તે એમના ભલા માટે આગ લગાડી હતી. જીવ અને દેહને સંબંધ જ અનર્થના મૂળરૂપ છે. બ્રહ્મકમાં ગએલા જીવને પાછો ખેળિયામાં દાખલ થવા જ ન દીધું હોય તે એ બિચારા સંસારમાંથી છૂટી જાયતરી જાય. જો સાચા હેત તે ત્યાં ને ત્યાં કાં ન બેસી રહેત? પ્રાણવિનાના ળિયાને બળતું જોઈને તે તેઓ રાજી થાત. પણ આ તે ધૂત્ત હતા એટલે નાસી ગયા.” - શ્રેણિક શું જવાબ આપે? ચેલણ ઘણી વાર આવા તેફાન કરતી અને શ્રેણિકને એ રીતે નવા નવા બેધપાઠ આપી વીતરાગના શાસનમાં દૃઢ કરતી. શ્રેણિક એ બધું સમજતો અને મૌન રહે.
આવી બુદ્ધિમતી ચલણું પણ એક દિવસે આફતમાં ઘેરાઈ ગઈ. શ્રેણિક અને ચેલણ અભિન્ન હૃદય હવા છતાં–ચેલણાને પરમ પવિત્ર અને પતિવ્રતા માનવા છતાં
