________________
[ ૧૭૨ ]
મહાદેવીએ
પૂતળા જેવી જ ને ? મારામાં પણુ આત્મા છે, મારા પોતાનામાં જ નિજાન અને અલૌકિક અશ્વની સમૃદ્ધિ ભરેલી છે એ બધું શું મારા માટે માત્ર વાણી વૈભવ જેવુ' રહેવાનુ ? ” ''
આવા સ્મશાન વૈરાગ્ય તે! ઘણા પામર સ્ત્રીપુરુષાને સ્પર્શી જાય છે. સ્મશાનમાં સળગતી ચિતાની સાથે જ તે પાછે. આલાઈ જાય છે. સુજ્યેષ્ઠાના પણ શું એ સ્મશાન વૈરાગ્ય હશે ? અત્યત નિરાશાની પળેામાં માનવી માત્રને જે સહજ છે તેજ રગ શું સુજ્યેષ્ઠા ધેાળતી હશે ? આત્મવંચનાના આનંદ લૂંટતી હશે ?
ભ॰ મહાવીર પાસે જઈને સુજ્યેષ્ઠાએ દીક્ષા લીધી તે પહેલાં કેવાં સમવેધક મનામ થનામાં દિવસ અને રાત્રિઓ વિતાવી હશે-કેટકેટલા આશા-નિરાશાના તફાની મેાજાઓના માર વેઠ્યા હશે તે આજે કાણ કહી શકે ? એની જીવનચર્યા જોતાં એ ભગ્નાશ કુમારિકાએ સાંસારિક સ્નેહના તૂટેલા તાર સાંધવાના કિ પ્રયત્ન કર્યો હાય એમ નથી લાગતું. હૃદયવીણાના હજાર તાર એકી સાથે જેના તૂટી ગયા હૈાય તે જ સુજ્યેષ્ઠા જેવી કેાડભરી યુવતીના અંતરની વ્યથા કલ્પી શકે.
ભ॰ મહાવીરના સાધ્વીસ ધના આશ્રય મેળવી સુજ્યેષ્ઠા પુનઃજીવન પામી. વિરાગ અને સંયમના રસાયણમળે તૂટેલા હૈયાના તારમાંથી મૈત્રી, કરુણા અને ત્યાગ-તપશ્ચર્યાની અમર રાગિણી સુચેષ્ઠાએ રેલાવી.
દીક્ષા-પર્યાયમાં એક દિવસે સાધ્વી સુજ્યેષ્ઠા જ્યારે ધ્યાનાવસ્થામાં હતી ત્યારે કાઇ દુષ્ટ દેવના યોગે એને