________________
:૭૮:
ચાડતાં જીવનચિત્રે
( ૩ )
એક ભાઈ શેઠને ત્યાં મુનિમની નાકરી કરતા. પેાતાના કામમાં ખૂબ હૈાંશિયાર હતા. જેને ચારી કહી શકાય એવી ચેરી નહેાતા કરતા, પણ પ્રામાણિકતા કે સંયમને લીધે એમનુ` વન શુદ્ રહ્યું હતુ' એમ નહિ, પકડાઇ જવાની બીકે અથવા તેનેાકરીમાંથી ગડગડીયુ મળશે એવી બીકે તે બહુ સાવચેત રહેતા. અસયમને તે જીતી શકયા નહેાતા.
પોતાના ઘર માટે શા—પાન બજારમાંથી લઇ આવે તેમાં શેઠજીના ખાતે લખી નાખે. ક્રાઇ ચીજ વસ્તુની જરૂર જણાય તે શેઠને કહ્યા વિના ઉપાડી જાય અને પછી જ્યારે તેની જરૂર પડે અને ગાતાઞાત થાય ત્યારે મુનિમજી મૌત રહે અને છતાં એમની પાસેથો એ વસ્તુ મળી આવે તે કહે : “ કાણુ જાણે એ શી રીતે મારી પાસે આવી ?”
મહેમાન માટે શેઠને ધેર જે ચીજો આવી હોય તે પેાતાના મિત્રાને છૂટથી ખવરાવી દે. શેઠ હાજર ન હોય અને ફાઈ મળવા આવ્યું હાય તા ાતે જ શેઠ છે એવા ડાળ કરવામાં જરાય કચાશ ન રાખે. આવેા ડેાળ-દમામ રાખવાથી એમને થાડા પારસ રહેતા અને રૂપીયા-આઠ આનાને ફાયદે પણ થઇ જતે.
આવા નજીવા લાભની ખાતર એમને ધણી ચાલાકી કરવી પડતી, છતાં શેઠની નજરે તા એમની કિંમત પ્રેપૂરી અંકાઇ ગઇ. એમને પગારવધારા અટકી પડયા ભેટ-સેગાઢા મળતી તે પણુ અંધ થઇ ગઇ. એકદરે ધણું માન ઘટી ગયું.
આવું બધું અનુભવવા છતાં એમને સુધારતા ન આવડવું– જુઠાણાથી અને છેતરપીંડીથી પેાતાનું ગાડુ' ધપાવવા માંડયું. આખરે એમની બધી આબરૂ ધૂળભેગી મળી ગઇ. પૈ-પૈસા લૂંટવા જતાં આતા–રૂપીયા પણ ખાઇ. ખેડા. આખરે એમને રૂખસદ મળી. અણુસમજથી એમણે પેાતાનુ' જીવનચિત્ર બરબાદ કરી વાળ્યું.
