________________
શાસ્ત્રાર્થ સભા
': ૧૩૫ નથી, પણ પાંડિત્ય અને વિવાદમાં જબરજસ્ત છે. વિરાગી એટલા બધા છે કે આપણું દરબારમાં શાસ્ત્રાર્થ માટે આવે કે કેમ એ એક શંકા છે.'
નહીં આવે તે હું પોતે એમની પાસે જઈ ચરણમાં માથું ઢાળીશ અને કહીશ કે મારી લાજ આપના હાથમાં છે. કૃપા કરીને એક દિવસ શાસ્ત્રાર્થ સભામાં પધારો.” રાજાએ જવાબ આપ્યો.
અને ખરેખર, કર્ણસુવર્ણ નગરીને રાજવી પોતે એ વિરાગી સંત આગળ પહોંચી ગયો. મહારાજાએ પોતાની સ્થિતિ સમજાવી, આજની આફતમાંથી બચાવવા આગ્રહભરી અરજ કરી.
શ્રમણરાજે કહ્યું: “હું તે વનવાસી છું. મને વસતી સાથે કંઈ જ નીસ્બત નથી. પણ મારા સંયમનું રક્ષણ આપની સરહદમાં થતું હોવાથી ભારે શિરે થોડી જવાબદારી તે રહે છે જ. હું જો કે હજી જુવાન છું, મને બહુ લાંબો અનુભવ નથી. તેમ મેં બહુ ગ્રંથો પણ નથી વાંચ્યાં છતાં ગુરુપ્રતાપે મહારાજનું ગૌરવ સંભાળવામાં મને બહુ અડચણ નહીં પડે.'
ભરયુવાવસ્થામાં પણ શ્રમણને આ વિનય અને સંયમ જોઇને મહારાજની ખાત્રી થઈ કે આ તપસ્વી ભલે પિતાને પંડિત ન માને, પણ પાંડિત્યને કેમ પચાવવું એ તો બરાબર જાણે છે. કર્ણ સુવર્ણ નગરીની જતી આબરૂ, આ યુવાન શ્રમણ જરૂર બચાવશે.
આ બધી ખટપટ દરમ્યાન છ દિવસ નીકળી ગયા, નવો અભિમાની પંડિત છ દિવસ સુધી નગારા ઉપર દાંડી પીટી દરબારમાંથી મદઝરતા હાથીની જેમ ચાલ્યો ગયો. કેઈએ તેના પડકારનો જવાબ ન વાળ્યો.
સાતમે દિવસે જેવી દાંડી નગારા ઉપર પડી કે તરત જ રાજ-. પડિતે હાજર થઈને, બે હાથ જોડી પ્રાતઃપ્રણામ કર્યા.
વાદીએ એની સામે અભિમાનભરી એક મીટ માંડી. પૂછ્યું: “આપ કોણ છે?”
!